ĐÔNG Y CHỮA VÒI EUTACHI TẮC
Biện chứng Đông y:
Can Đởm nhiệt kết, huyết ứ khiếu bế.
Cách trị:
Thanh Can Đởm, tả nhiệt độc, hoạt huyết tán kết, thông khiếu.
Đơn thuốc:
Thông khiếu giải độc thang.
Bài thuốc:
Long đởm thảo 6g, Tiêu chi 9g, Hoàng cầm 9g, Trần hương cao 8g, Tử bốì thiên quỳ 20g, Ngư tĩnh thảo (tươi) 30g, Thanh nương tử 5 cái, Hồng nương tử 5 cái (sao với gạo nếp), Bào giáp phiến 8g, Liên bì đào nhân 9g, Địa miết trùng 6g, Địa long (khô) 6g, Xa tiền tử (bọc lại) 18g. sắc uống, mỗi ngày 2 thang vào sáng và tối, chia làm 4 lần uống.
Hiệu quả lâm sàng:
Cố XX, nam, 46 tuổi. Tháng 1/1968 đến khám. Nửa tháng nay bị chóng mặt, đau đầu, đầu như bị bó vào, như bị che đi, bên phải đau nặng, khi đau thì muốn nôn, nôn ra đờm dãi, thức ăn. Hàng ngày, về chiều thì bị rét run, sau đó phát sốt, thân nhiệt lên đến 40°C, hễ ra mồ hôi thì mạch yên, người mát, lúc nóng lúc lạnh, mỗi ngày đều bị như vậy, mạch Huyền Hoạt Sác, chất lưỡi đỏ, rêu vàng bẩn. Đã uông các phương thuốc ‘Tiểu sài hồ thang’, ‘Toàn phúc đại giả thang’, ‘Ôn đởm thang’ nhtíng không khỏi.
Bệnh sử đã bị viêm tai giữa, gần đây tai giữa bế tắc không nghe thấy âm thanh. Khoa ngũ quan bệnh viện khám, phát hiện gai thần kinh thị giác sưng, màng nhĩ bị thủng có mủ, chẩn đoán là viêm tai giữa hoá mủ, tràn ra làm tắc lỗ tai. Vì vậy, biện chứng là Can Đởm nhiệt kết. Dùng Thông khiếu giải độc thang gia giảm. 2 ngày sau khám lại: về chiều sốt dao động khoảng 37,8 – 38°0C, hết nôn mửa, đầu giảm đau, uống bài trên thêm 3 ngày, hết sốt, nhẹ đầu. Tiếp tục dùng phương trên, bỏ Ngư tinh thảo, Địa miết trùng, uống thêm 5 ngày, khỏi bệnh.
Nhân xét:
Trương Thạch Ngoan nói : ‘Hồng nương tử là thuốc của kinh Quyết âm, năng hoạt huyết, tán huyết cùng dùng chung với Nguyên thanh, Ban miêu, có tác dụng hoạt huyết tán kết. Năng thông huyết bế, hành ứ huyết trị thiên đầu thống’, ‘Thanh nương tử tác dụng thanh độc công tích, phá huyết, truỵ thai, tiêu mục ế, khứ thiên đầu phong, tai điếc’. Trong bài dùng Thanh và Hồng nương tử theo ý của Trương Thạch Ngoan (Trương Thắng – tỉnh Giang Tô).