Sai lầm trong khi chữa bênh ở Thái Dương
Điều 95. Bệnh thái dương trước hạ mà không khỏi nhân đó lại phát hãn, vì thế biểu lý đều hư, người bệnh nhân đó mà sinh ra mắt xâm tối. Chứng mắt xẩm tối này dễ ra mồ hôi là tự khỏi, sở dĩ như vậy là vì mồ hôi thì phần nhiều được điều hoà, nếu phần lý chưa được điều hoà thi sau lại cho hạ.
Tóm tắt:
Cách chữa bệnh thái dương vì trước đã hạ, lại phát hãn làm cho mắt xẩm tối.
Thích nghĩa:
Thái dương biểu bệnh, phát hãn và hạ không theo thứ tự, trước cho hạ làm hư phần lý, lại phát hãn làm hư phần biểu, đến nỗi khí của biểu lẫn lý đều hư, tà thừa hư lọt vào, dương khí do đó không được thư thái, đầu mắt tối xẩm, vì thế mà sinh ra choáng váng. Người có chứng tốỉ xẩm mắt, ra được raồ hôi làm cho dương khí thông suốt. Khí của phần biểu khôi phục bình thường, tà uất cũng theo mồ hôi mà giải, cho nên nói: ”Sở dĩ như vậy là vì ra mồ hôi thì phần biểu được hoà, nên sau khi ra mồ hôi, biểu chứng giải rồi mà lý chứng, thực chứng vẫn còn thì sau lạỉ cho hạ nữa để hoà phần lý”.
Lời chú chọn lọc:
Trần Lượng Sư nói: “Có trường hợp tà thịnh mà mắt tốỉ xẩm là bệnh thiếu âm hết, đi ngoài mà thường tự thấy mắt tối xẩm. Chứng mắt tối xẩm nói trong điều này không bằng thực chứng của tính bệnh, cũng không bằng nguy chứng cùa thiếu âm, bỏi vì biểu lý đểu hư, cho nên tà trỏ ra biểu mà không tan, khí uất ở lý mà khó giải ra được, nhưng dùng phép giải nhẹ thời mồ hôi ra mà biểu tà tự hết”.