Mạch phù, hoả nghịch với chứng tự giải

Điều 120. Mạch phù nên phát hẫn để giải, dùng lửa để cứu và không có lối ra, nhân gặp lửa mà thịnh lên thì ngang lưng trở xuống tất nặng mà sinh tê dai gọi là hoả nghịch, Muốn khỏi phải có chứng phiền, trước phiền rồi mới ra mồ hôi mà bệnh giải. Tại sao mà biết? Vì thấy mạch phù hợp cho nên biết ra được mồ hôi là bệnh giải.

Tóm tắt:

Mạch phù, hoả nghịch với chứng tự giải.

Thích nghĩa:

Mạch phù là bệnh ở biểu, nên phát hãn để giải, nhầm dùng lửa để cứu đủ làm trở ngại sự phát triển của chính khí, khiến cho tà không theo đâu mà ra. Hoả khí trợ tà, nóng cháy càng thịnh, huyết nóng chạy lên tụ tập ở trên, khí không chu lưu ở dưới cho nên từ eo lưng trở xuống khí hư mà nặng, huyết hư mà tế. Đấy là do hoả làm bệnh, cho nên gọi là “Hoả nghịch”.

Nếu người mà chính khí đầy đủ, vẫn có sức khôi phục sự tuần hành của khí huyêt, có thể tà ra theo đưòng mồ hôi mà giải. Chỉ trước khi đổ mồ hôi sẽ có chứng phiền trước, phiền thì mới có ra mồ hôi mà bệnh giải, “Tại sao mà biết”, chỉ vì mạch phù tà ở biểu, cho nên biết mồ hôi ra thì bệnh giải.