CHƯNG TỨ THẤT LUẬN THIÊN

KINH VĂN

Hoàng Đế dạy Lôi Công rằng:

– Kinh mạch mười hai, lạc mạch ba trăm sáu mươi lăm. Những cái đó, phần nhiều mọi người điều hiểu và các y giả cũng đều biết tuân theo. Nhưng sở dĩ trị liệu vẫn không được mười vẹn mười, chi vì tinh thần không chuyên, chí ý không vững, khiến cho trong ngoài lẫn lộn, mới gây nên tai vạ.
Vậy, nếu chẩn mà không biết cái lý nghịch thuận của âm dương, đó là một điều lỗi.
Chưa hiểu thấu những nghĩa sâu xa của thầy dạy, mà đã dùng liều biêm thạch, châm cứu. Khiển cho mang hận về sau. Đó là hai điều lỗi.

Không xét rõ là sang hay hèn, giàu hay nghèo, thân thể ấm hay lạnh, uống ăn dù hay thiếu, tính người dũng hay khiếp. Các điều đó đều có thể là nguyên nhân của bệnh cả. Thế mà y giả lại không biết, đó là ba điều lỗi.
Chẩn bệnh không biết hỏi đến các nguyên nhân như vừa thuật trên, chỉ nhắm mắt án tay ngay vào Thốn khẩu, rồi nói hươu nói vượn, dối người, dối mình. Đó là bốn điều lỗi.
Hỡi ơi! Đạo trời sâu xa, ngành ngọn bao la, gần như gan tấc, lớn đến hải hà, nếu không học hỏi, làm thầy được à?