Nguyên tắc trị liệu theo thứ tự trước sau của phép hãn hạ

Điều 91. Người có chứng hàn, lại phát hãn, trong dạ dày lạnh, sẽ nôn ra giun.

Tóm tắt:

Người vốn có chứng hàn cấm phát hãn.

Thích nghĩa:

Bệnh nhân vốn có chứng hàn mà vị dương kém, tuy có bệnh thái dương kém cũng không thế phát hãn, nếu phát hãn thòi dương khí cũng tiêu mất, hàn khí ỏ trong càng nặng mà gây ra chứng dạ dày hư hàn，nôn ra giun, hoặc nôn ngược.

Nhận xét:

Người bệnh có giun thì mửa ra giun, không thì nôn ngược.

Lời chú chọn lọc:

Sách Kim Giám nói:” Vị hàn lại phát hãn, dương khí càng kém trong dạ dày càng lạnh, giun ở không yên cho nên mửa ra giun, nên lấy Lý trung thang mà uống với ô mai hoàn mới được”.

Điểu 92. Vốn nên phát hãn mà lại cho hạ là chữa trái phép, nếu phát hãn trước Là đúng phép, vốn nên hạ trước mà lại phát hãn là chữa trái phép, nếu hạ trước Là chữa đúng phép.

Tóm tắt:

Nguyên tắc trị liệu theo thứ tự trước sau của phép hãn hạ.

Thích nghĩa:

Pliép tắc trị liệu tít cả bệnh ngoại cảm đều chữa biểu trưóc, chữa lý sau. Nhưng trong tình huống riêng biệt, cũng có phép chữa lý trước biểu sau, đấy là thuộc về lý chứng gấp hơn, phải cứu chứng gấp trước, ngoài ra còn có phương pháp chữa cả biểu lẫn lý. Điều này nêu ra bệnh có hoãn cấp, chữa có trưổc sau, làm sai thứ tự trước sau đó thì tất bệnh không khỏi, cho nên bệnh hoãn hay cấp, chữa trước hay chữa sau cần phải nắm chắc tinh thần lời văn trong điều này: “vốn nên phát hãn” “vốn nên hạ trước”. Chính như Nội kinh đã nói:”Bệnh có từ trong ra ngoài mà thịnh ỏ ngoài thì phải chữa trong trước rồi mới chữa ngoài sau, bệnh từ ngoài vào trong mà thịnh ở trong thì phải chữa ngoài trước chữa trong sau”, cũng đồng ý nghĩa vối điều này vậy.