BẠCH CƯƠNG TÀM 
(BOMBYX MORI L)

Đọc thêm các tên khác :

Tàm thuẻ, Tàm cô chi,  Tàm dũng

Sao cương tàm,  Từ băng Bạch
Trực cương tàm , Cương nghĩ tử
Ché thiên trùng,  Sao giai tam

Tính chất :

Khí bình, Vị hơi cay mặn, không có độc.

Nên chọn lấy những con tằm bị gió mà chết trắng nằm thẳng cứng đờ thì tốt nhất.
Bạch cương tàm tẩm rượu sao khô nghiền nhố ra bột mà dùng. Bạch cương tàm chớ dè ẩm ướt là sinh độc. Lấy được chính con tằm nằm chết trắng trong nong thì mình nó khó nó nằm cứng thẳng ra đó mới là đúng, mà mới tốt. Còn thứ tằm chết, hoặc là tàm búng tăm xâu họ đem luộc đi rồi phơi khô trộn ít bột nếp, hoặc vôi tỏa cho nó trắng ra, để làm giá dùng không công hiệu mây.

Công hiệu:

Bạch cương tàm chú trị những chứng trúng phong, tính nó hay tán phong khư đờm, trúng phong không nói được, hay là bán thân bất toại chữa được những chứng phong như : đau phong, cả mình ngứa lớ, chứng loa lịch, chứng đặn chặn, chứng gió độc vào da thịt chạy như sàn bò như kiên đốt hay là tiểu nhi kinh phong cấp mạn kinh phong, chứng trẻ khóc đêm, chứng uốn ván cùng là chứng cấm khẩu. Người nào móng tay móng manh yếu ớt quá, dùng nó đốt lấy khói đế mà hơ tay để cho khói nó vào sẽ dày dần ra.
Xét ra tằm ăn lá dâu vốn là một thứ cây trị được chứng gió, nó tư điếu dưỡng lấy sinh lực, lờ khi tằm bị gió độc mà chết trắng, thì người ta dùng nó lại trị chứng trúng gió lại hay, trước sau cùng là một khí có liên quan với gió, nên dùng cái sức ứng đó đề trị bệnh, phần nhiều các vị thuốc khác cũng vậy, đều là lấy cái đem của độc để mà giải độc như thế cả.
Thuốc Âu Mỹ cũng vậy, ngươi ta dùng vi trung để trừ vi trùng, âu cũng là một lẽ vậy.

Những phương giản dị mà hiệu nghiệm

Một phương chữa những chứng tiếu nhi cấp mạn kinh phong, cùng những chứng khách ngỗ trẻ con lạ sai khóc đêm nóng giật, thì phái dùng : Bạch cương tàm, Thiền thoái,Đan sa, Ngưu hoàng, Đờm tinh, Toàn yêt, Thiên trúc, hoàng Xạ hương, Câu đằng, Tê giác
Tán thành bột dùng hồ làm to bằng hạt đậu xanh, môi lần uống 3 viên nóng thang bằng nước sắc câu đằng, Đăng tâm mà uống.
Một phương chữa được hết tháy mọi chứng phong chứng đờm, chứng suyển, chứng ho, chứng kinh phong, chứng nóng. Bạch cương tàm 7 cái chọn được những con chết đứng thắng cẳng trắng toát nghiên nhỏ hòa với nước gừng mà đố cho uống. Một phương chữa chứng ( nhi bị chứng kinh phong). Bạch cương tàm, Toàn yết 2 vị bằng nhau, Thiên hùng, Phụ từ, đều giảm đi một nửa, các vị bào chế làm ra bột mỗi lần nóng 1 chỉ hoặc nửa đồng cân, nước sắc gừng song làm uống đổ cho nóng.
Xuất Khẩu thị phương

Hay là dung lá xuân làm thang mà uống chữa được chứng đậu phong rất hay.
Một phương chữa chứng đậu phong.
Dùng Bạch cương tàm cùng với cao lương khương 2 thứ bằng nhau làm ra bột mỗi lần uống một đồng cân, cứ đến lúc sắp đi ngủ, dùng nước trà làm thang mà uống mồi ngày 2 lần là khỏi.
Thánh huệ phương
Một phương chữa những người đương tự nhiên thốt ra chứng nhức đau. Dùng Bạch cương tàm làm ra bột mỗi lần dùng nước sôi thật kỳ uống nóng 2 đồng cân thi khỏi ngay.
Xuất Đậu môn phương
Một phương chữa những người bị chứng răng nanh răng hàm đau rức. Dùng Bạch cương tàm, cùng với gừng sống rang cho nó biến thành sắc vàng đó rồi bo gừng đi chỉ dùng Bạch cương tàm làm ra bột dùng nước sắc Tàm kết hòa vào mà sát vào đó là khỏi ngay.
Phố tế phương
Một phương chữa những người bị chứng sâu răng hoặc vì gió mà đau răng.
Bạch cương tàm sao với Tam thuế chi thi đốt, 2 thứ bằng nhau lum ra bột sát vào ít lâu rồi dùng nước súc miệng cho sạch là khỏi.
Trực chí phương
Một phương chữa những người bị chứng trong bụng có tích con rùa. Dùng Bạch cương tàn, làm ra bột hòa với nước gừng mà nóng hoặc dùng nước dải ngựa trắng mà uống, là tích phải tan ngay lặp tức.
Phố tê phương
Một phương chữa những người bị chứng ở mặt nhám đen hoặc sần sùi lâu ngày không khỏi. Dùng Bạch cương tàm rồi tán bột, hòa với nước mà bôi xát ít lần là khỏi.
Thánh huệ phương
Một phương chữa những người vì đánh phấn bị những cặn bã hoặc những thứ gì độc bởi phấn xấu làm hại da mặt đen nỗi nhám đen, có khi làm cho người ta kém vẻ tươi tới dùng Bạch cương tàm cùng với Hắc khiên ngưu tán nhỏ 2 thứ bằng nhau hàng ngày trước khi bôi hãy nấu nước sôi đế còn hơi âm mà rửa mặt cho sạch sẽ rồi dùng thuốc mà xoa xát vào những nơi áy dần dần sẽ hết.
Đấu môn phương
Một phương chữa những người bị chứng phong sinh ra ngứa lờ phần nhiều mụn nó làm tấm ẩn chấn ớ làn da đau ngứa khó chịu. Dùng Bạch cương tàm bôi khô nghiền nhỏ dùng rượu làm thang mà uống 1 đồng cân ít lâu là khói.
Xuất Thánh huệ phương
Một phương chữa những người làm ăn vất vả ở ngoài đồng nội bị trời nắng bức quá độ, phát ra chứng đan độc từ từ lưng vào tới hai vai 2 bên cạnh sườn nóng đỏ và ngứa đau
Dùng Bạch cương tàm 2 x 7 = 14 cái cùng với Thận hỏa thảo 2 thứ giã vào với nhau mà đồ rất hay.
Dương thị sản nhũ phương
Một phương chữa chứng tiểu nhi thân thể như có vảy, da nốt như da trăn hình dáng sần sùi da dầy cộp lên như vảy cá xếp hàng. Bởi vì khí huyết người ấy bị sáp không hối thông được vinh vệ, hoặc có khi vì thai khí cáu độc cho nên da nối len như da rắn.
Dùng Bạch cương tàm cắt bỏ dầu mỏ nó đi rồi làm ra bột nấu nước để mà tắm cho nó dần dần sè khỏi hoặc là gia thêm Xà thoái vào nâu mà tắm thì càng hay. Nhưng trong phải uống thuốc khu phong hoạt huyết thì mới tốt.
Bảo ấu đại toàn phương
Một phương chữa chứng tiểu nhi bị câm đã lâu làm ra yếu ớt không ăn uống được mấy,  sinh ra mọi thứ bệnh, bới vì hậu thiên suy kém, đến nỗi xương sống cùng không còn vững, đi đứng không được, hoặc có thầy lang không hay lại bào là chứng ngũ nhuyễn.
Thì chỉ nép dùng Bạch cương tàm sao rồi tán bột mồi lần uống nửa đồng cân, nước sắc Bạc hà hoặc gia thêm chút rượu làm thang mà uống. Bài này ten gọi là Kim linh tán.
Xuất ở Trịnh thị phương
Một phương chữa chứng tiểu nhi lở miệng, tât cả những chỗ lờ coi như trắng bợt ra rồi.
Dùng Bạch cương tàm sao vàng rồi lau bỏ lỏng tán ra bột hòa với mật mà bôi khắp cả những chỗ lở ây là khỏi.
Bài này cùng có thế chữa được cả những chứng cam chứng phong hay là những chứng sâu ăn loang ngứa lở.
Xuất tiểu nhi cung kính phương
Một phương chữa những người bị chứng loa lịch (tràng nhạc) mụn mọc đầy ở cổ thỏi tha lùng nhũng ngứa đau vô cùng. Dùng Bạch cương tam làm ra bột, nâu nước sôi mà uống mỗi lấn 5 phân, uống ngày 3 lần chỉ trong vòng 10 hôm là khỏi.
Xuất Ngoại dài bí yếu phương
Một phương chừa nhung người bị chứng phong lại (bệnh cùi) phát ra bệnh trì sưng đau có khi phát ra nặng, rồi lại có khi bớt đi không nhất định gì, đó là vì chứng phong cho nên phát ra như thế.
Dùng Bạch cương tàm 2 lạng sao vàng làm ra bột lây thịt quả ô mai hòa làm hồ mà viên, to băng hạt cây ngô đồng, mỗi lấn uống 5 viên đương lúc lòng không, dùng nước nấu gừng sống pha thêm chút mật ong vào mà uống rât hay.
Xuất Thắng kim phương
Một phương chừa những người bị vết thương cũng như là dấu tích hoặc đứt tay chân hay bị đâm chém đến nỗi tốn thương. Dùng Bạch cương tàm sao vàng làm ra bột mà rịt hoặc đắp vào những vết thương ấy rất hay.
Xuất Đẩu môn phương
Một phương chữa người đàn bà đương nuôi con mà mạch sữa không thông.
Dùng Bạch cương tàm làm 1 bột, dùng rượu làm thang mà uống 3 đông cân, một lát sau lấy dầu uống nước trà một chén mà đố vào đầu vú, rồi dùng lược chải đầu, hoặc tay con gái nước se sẽ vuốt xuôi như chải cho nó thuận giống, chừng vài ba mươi lần là nước sữa chảy ra.
Xuất Kinh nghiệm phương
Một phương chữa những người bị chứng băng trung hạ huyết không khỏi.
Dùng Bạch cương tàm cùng với Y trung bạch ngư hai thứ bằng nhau làm ra bột, dùng nước giếng múc lúc đẩu canh năm khi chưa có người nào múc làm thang mà uống ngày hai lần.
Thiên kim phương
Một phương chữa những ngươi bị chứng trùng thiệt, lưỡi dầy cộp lên như hai cái lười vậy, hay là chứng mộc thiệt, lưỡi cứng như cây gỗ, dùng Bạch cương tàm làm ra bột, mà thổi vào mồm, để cho nó long đờm ra, hễ thổ đờm ra dược là khỏi.
Một phương cũng chữa chưng như trên.
Dùng Bạch cương tàm một đồng cân, cùng với Hoàng liên dùng nước mật mà sao hai đồng cân rồi cùng làm ra bột, để thấm vào lưỡi, hễ nước rãi chảy ra được là khỏi.
Xuất thị tích đức phương
Một phương chữa được nhưng người bị chứng tràng phong hạ huyết.
Dùng Bạch cương tàm sao rồi bỏ đầu mỏ và chân nó đi, cùng với Ô mai nhục, bồi khô các thứ đều 1 lạng làm ra bột, dùng nước hồ làm viên to bằng hạt cây ngô đồng, mỗi lần uống mươi mười viên, uống trước khi ăn cơm, dùng nước sôi làm thang mà uống, mỗi ngay uống ba lần dẩn dần sẽ khỏi.
Xuât Bút phong tạp hứng phương

Dụng lượng :

Khi nào dùng Bạch cương tam I hì dùng từ 1 đỏng cân rưỡi đến 3 đồng cân.

Trường hợp phải kiêng nống Bạch cương tàm.
Phàm những người không có dấu gì tỏ ra rằng là phong tà và nhiệt là lại thuộc về chứng huyết hư, thì không nên dùng Bạch cương tàm.
Tính nó ghét Tang phiêu tiêu, Cát cánh, Phục linh, Phục thần, Tỳ