TÁO MÈO

(SƠN TRA)

(CRATACGUS CUNEATA SIEPBET ZNCC)

Đọc thêm các tên khác:

Tính vị:

Khi êm, vị toan, không độc.

Công hiệu:

Công hiệu của Sơn tra nó tiêu tan được thực tích, hóa được túc thực, làm cho khỏi được chứng khí kết, phá được tích khối, đờm khối, huyết khối, chửa được chứng bụng đầy phát nóng, tính nó kiện được tỳ, khai được vị, chữa được chứng cách, nó là một vị thuốc tiêu tan thực tích mạnh nhất vậy.

Ông Chu Đan Khê nói rằng:

Người sán hậu ác lộ chưa hết, đau bụng vần cuốn lén hoặc là chứng nhi chẩm thống (chứng đau nhà con).

Dùng Sơn ta ba lạng sắc kỹ rồi cho vào một chút đường cát, uống lúc lòng không rất hay.

Sơn tra để lâu không hại gì mà càng tốt nữa la khác.

Cách chế:

Dung nước rứa cho sạch, rồi chưng lên bỏ bột phoi khô để mà dùng.

Những phương giản dị mà hiệu nghiệm

Một phương có ý làm cho tiêu tan được những thức ăn nước nôi cơm thịt tích lại.

Dùng Sơn tra nhục bốn lạng, nước nấu kỹ mà ăn, uống cả nước cốt.

Lại một phương nửa cũng chữa bệnh như trên.

Dùng Sơn tra nhục, cùng với Phàn hồng, Hoàng liên, Hồng khúc, nước sắc kỹ mà uống.

Xuất trong Gián tiện phương

Một phương có ý làm cho tiêu được thức ăn, và làm cho khỏe tỳ.

Dũng Sơn tra nhục cũng với Hồng khúc và mạch nha, Quất bi, Bạch truật, Nhục đậu khấu, Hậu phác, Sa nhân các vị đểu bằng nhau, tán ra bột uống với nước sôi, hoặc đùng nước nấu mà uống như thuốc thang cũng được.

Một phương chữa người sản hậu bị chứng nhi chẩm thống (chứng đau bụng đau nhà con).

Dùng Sơn tra nhục, Ngưu tất, Sinh địa hoàng, Đương quy, Tục đoạn, ích mẫu thảo, Trạch lan diệp, Mẫu đơn bì, Bồ hoàng, Xích thược, các vị đều bằng nhau, nước sắc ba lần lấy tất cả chừng 3 bát, dồn cả lại hâm nóng chia làm ba mà uống nóng.

Một phương chữa chứng sán khí làm ra thiên trụy, cao hoàn sa xuống một bên, dùng Sơn tra nhục, Hồi hương sao, mỗi vị đều một lạng, làm ra bột, dung hồ hòa mà viên, to bằng hạt ngô, mỗi lần uống năm mười viên, uống lúc đói lòng không thang bằng nước SÔI.

Vệ sinh dị gián phương

Một phương chữa ngươi bị chứng trường phong hạ huyết đã tưng uống nhiều thuốc mát, hay là thuốc nóng cùng là thuốc chưa tỳ’ yếu, nhưng đều vô hiệu cả.

Đến sau chì dùng có một minh vị Sơn khỏa quả tục gọi là Toan táo lại một tên nữa là Tỵ thế đoàn

Phơi khô rồi làm ra bột, dùng lá ngải sắc nước làm thang mà uống thì khỏi ngay.

Xuất trong Bách nhất tuyến phương

Một phương chửa người đã gia hay đau lưng, đau bắp đùi.

Dùng Sơn tra nhục cũng Lộc nhung, nướng hai vị đều bằng nhau lam ra bột, dùng mật luyện ma viên to bằng hạt ngô, mồi lần uống năm mươi viên, ngày uống hai lần thang bàng rượu.

Một phương chưa chứng đậu mọc không được dề dàng. Dùng Sơn tra nhục khô làm ra bột, nấu nước sôi hòa vào mà uống, thì nó hồng hào và tron nhuận mọc được dễ dàng ngay.

Lại một phương nữa cũng chữa bệnh như trên dùng Hàn tra (tức lá sơn tra) 5 cái, nước nấu kỹ rồi cho rượu hâm nóng lên mà uống thì mọc ngay.

Xuất trong Nguy thị đắc hiệu phương

Một phương chữa người bị chứng đậu nó chỉ ẩn chẩn khô khan, đen tối, nguy khốn vô cùng, dũng Đường cầu tử, (tức là sơn tra) làm ra bột, rồi dùng Tử Thảo sắc với rươu làm thang mà uống một đồng càn.

Xuất trong Toàn ấu tám giám phương

Một phương chửa người có máu khó đẻ dũng sơn tra hạt của nó, bảy bảy bôn mươi chín hạt, Bách thảo sương làm áo, dùng rượu mà nuốt uống cho đến hết.

Xuất trong Hái thượng phương

Bảo hòa hoàn.

Chữa được những chứng thực tích hay là tửu tích rất là thần hiệu.

Sơn tra hai lạng, Bán hạ chế, Quất hồng bì Thần khúc Mạch nha, Phục linh, các vị đều 1 lạng Liên kiều, Lai phục tử sao, Hoàng liên mỗi vị đều nứa lạng, đều làm ra bột, rồi dùng nước hồ mà viên to bằng hạt ngô, uống mỗi lần 30 viên, uống với nước sôi.

Hoặc là gia thêm Bạch truật hai lạng nửa thi gọi là bài Đại an hoàn.

Xuất trong Đan khê phương

Dụng lượng:

Mỗi khi dùng từ 1 đồng cân cho đến 4 đồng cân.

Trường hợp phải kiêng Sơn tra.

Phàm những người vi tỳ vị đã hư quá, ngửi thấy hơi cơm la ghét, hay là chứng dạ đầy yếú quá, vá lại xét trong người không có chứng gi gọi là tích chứa đọng trệ thì phải kiêng không nên dùng Sơn tra.