ĐÔNG Y CHỮA U BƯỚU TỬ CUNG
Biện chứng Đông y:
ứ trệ bào cung, kết thành bướu.
Cách trị:
Hoạt huyết hoá ứ, tiêu hà tán kết.
Đơn thuốc:
Quế chi phục linh hoàn.
Bài thuốc:
Quế chi 15g, Phục linh 15g, Đơn bì 15g, Bạch thược 15g, Đào nhân (bỏ vỏ và đầu nhọn) 15g.
Tán bột, trộn với mật làm viên, một ngày uống 2 lần trước bữa ăn, mỗi lần 10g.
Hiệu quả lâm sàng:
Hoàng XX, nữ, 28 tuổi, công nhân. Khám ngày 24/9/1972.
Nửa năm nay vùng bụng dưới bên trái đau, kinh nguyệt rôì loạn, âm đạo không thây ra máu. Tháng gần đây, bụng dưới đau như đâm kim, huyết rỉ ra nhiều, mầu tím đen kèm máu cục, lưng gối đau mỏi, mệt mỏi, đi tiểu nhiều. Bệnh viện phụ khoa khám thấy ngoại âm bình thường, âm đạo có bướu, tiết ra chất màu như máu, tử cung to như có thai 4 tháng; khám thăm dò tử cung thây tử cung hẹp lại, có u nang, hướng về bên trong, thân tử cung ngả về bên phải. Chẩn đoán là U tử cung (nhiều nang), dùng Testosteron và Vân Nam bạch dược điều trị nhưng không khỏi.
Khám thấy chất lưỡi tím nhạt, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch Trầm Huyền, bụng dưới bên trái sờ có khôi u to như quả trứng vịt, cứng, đè đau, không di chuyển, dựa vào mạch và chứng chẩn đoán là chứng thạch hà, do ứ trệ ở bàỏ cung kết tụ thành bệnh. Phép trị là hoạt huyết hoá ứ, tiêu hà tán kết. Dùng Quê’- chị phục linh hoàn. Sau khi uống thuốc 1 tuần, không còn ra máu nữa, đến bệnh viện phụ khoa khám lại, thấy bướu teo nhỏ lại, hết đau lưng, kinh nguyệt trở lại bình thường. Theo dõi đến tháng 5X1974, tự ý ngưng thuốc dần, bệnh không tái phát.
Nhận xét:
Bài thuốc Quế chi phục linh hoàn, nguồn gốc ở trong sách ‘Kim quĩ’, trị bướu tử cung, dùng có kết quả, đây là dựa theo ý của Trương Trọng Cảnh. Trong bài, Quế chi ôn thông kinh lạc; hợp với Đào nhân, Đơn bì hành huyết, hoá ứ; Bạch thược hoà huyết, thư cân; Phục linh kiện tỳ bổ trung, thấm thấp, dẫn thuôc đi xuống (qua đường tiểu), dựơc lực của thuốc hoà hoãn, khiến cho ứ được hoá, bệnh khỏi mà không làm tổn thương đến chính khí (Ngôn Khánh Phu – tỉnh Hồ Nam).
