BÀI THUỐC KINH NGHIỆM CHỮA VIÊM LOÉT DẠ DÀY – HÀNH TÁ TRÀNG
Kinh nghiệm dùng bài Ô bối tán cắt cơn đau bệnh viêm loét dạ dày, hành tá tràng.
Bài Ô bối tán ở sách bản thảo cương mục của Lý Thời Trân (Trung Quốc) từ thời xưa đã nói đến tác dụng chữa chứng vị quản thống.
Năm 1955 có giới thiệu bài này ỏ tạp chí Trung y Bắc Kinh, cũng nói chữa có kết quả chứng loét dạ dày hành tá tràng.
Tôi đã có kinh nghiệm sử dụng bài này: năm 1960 tôi đưa bài này ra Hội đồng chẩn trị của Nhà thuốc Thống Nhất được các cụ tán thành áp dụng điều trị bệnh loét dạ dày hành tá tràng thấy có kết quả tốt.
Bối mẫu và Ô tặc cốt nhưng ở đây đã vận dụng như sau:
- Ô tặc cốt 7 g
- Thổ bối mẫu 1,5 g
- Cam thảo 1,5 g
Cách chế:
- 0 tặc cốt cạy bổ vỏ cứng, rửa sạch, phơi khô.
- Thổ bối thái mỏng, sao khô.
- Cam thảo cạo vỏ, thái mỏng, sấy khô.
Ba thứ đều tán bột thật nhỏ với liều lượng như trên uống trong 1 ngày chia làm 2 lần vào lúc đang đau.
Từ năm 1963 đến nay là lúc áp dụng trong Bệnh viện Đông y Hà Nội, thì bài này dùng càng ngày càng nhiều và đồng thời cũng cải tiến cách chế từ tán bột dùng kèm với thuốc thang, nay thành dạng cốm gọi là côm MBC (viết tắt của mai mực, bối mẫu và cam thảo) có thêm đường để dễ uống và để lâu không ẩm mốc. Côm MBC đã dụng chữa cho bệnh nhân nội trú và một số cho bệnh nhân ngoại trú. Hàng năm tiêu thụ đến 300 kg thuốc. Từ hơn 15 năm nay bài thuốc này được áp dụng điều trị liên tục trong bệnh viện. Hầu hết số bệnh nhân loét dạ dày hành tá tràng đang có cơn đau đều hoan nghênh, khi uống thuốc này sau 2, 3 phút thấy giảm cơn đau và rất dễ chịu.
Năm 1970 Bệnh viện Đông y Hà Nội có theo dõi trên 30 bệnh nhân ở nội trú, kết quả như sau:
- Tổng số 31 bệnh nhân (trong đó nam 18, nữ 13)
- Tuổi từ 20 – trên 50
- Viêm dạ dày: 2
- Loét dạ dày: 7
- Loét hành tá tràng: 17
- Hội chứng dạ dày: 5
Thời gian mắc bệnh từ 1 đến 11 năm.
Kết quả:
(trên thời gian từ 1 đến 2 tháng)
- Về khả nàng cắt cơn đau dạ dày hành tá tràng của cốm MBC thường xuất hiện một cách nhanh chóng sau 5 đến 10 phút.
- Trong 31 ca có 27 ca đạt kết quả cắt cơn đau và 16 ca khi hết cơn đau cho điều trị tiếp ô bối tán thì chu kỳ đau thưa dần và mức độ đau giảm dần rồi đến hết, không còn tái phát cơn đau, bệnh nhân ăn ngủ khoẻ và lên cân.
- 11 trường hợp dùng tiếp ô bôi tán sau không có cơn đau kịch phát, nhưng thỉnh thoảng còn đau âm ỉ vùng thượng vị, mức độ nhẹ và thưa hơn (được tiếp tục theo dõi khi ra ngoại trú). 4 ca kết quả cơn đau vẫn tái phát theo chu kỳ.
Lương y Phan Viết Hùng – Bệnh viện Đông y Hà Nội
