ĐAU ĐẦU KINH NIÊN

Bệnh nhân: Huỳnh thị Cam, 37 tuổi.
Vào viện: Tháng 11-78
Ra viện: 1-1-79
Số bệnh án: 22 – 27
Đàn bà bị nhức đầu từ 4 năm qua, uống nhiều thuốc, chạy nhiều thầy mà không khỏi, có lúc thấy đỡ, ít lâu sau lại đau nhức trở lại, khi phát đau thì nặng mặt, nhức đầu trên trán lên đầu, rồi lan xuống vai đến lưng đều bên trái, cách nhức như bị cây nhọn xỉa vào bên đầu, đau xuống vai lưng rồi chạy xuống chân trái lúc đau nhức không đi được, vì chân di động đầu nhức mà muốn té xỉu, thân mình tay chân đều nóng, mắt mờ nằm li bì không dậy được.
Khám mạch: Tả xích trầm hoạt, quan bộ huyền đại vô lực.
Đoán bệnh: Phong ghé có đờm hỏa nghịch xông làm ngăn ngại khí thanh dương không thượng đạt lên dương kinh, bệnh nguyên là thận dương khí hư, không sinh xuất vệ dương và tiêu hóa trọc thủy, đình thủy sinh đờm, khí hư sinh uất hỏa, nghịch xông đưa trọc đờm lên thượng tiêu làm ủng tắc ba kinh dương, nên phát đau từ đầu xuống vai lưng, do khí ủng trệ kinh mạch khó lưu thông, can phong khí uất kích động sinh đau, mặt nặng mắt mờ gân rút không đi đứng được, nằm im li bì thì đỡ, cựa động thì đau, đều do phong hỏa kích thích.
Cách chữa: Tư âm nhuận huyết giải can phong và tiêu trọc thủy, thông dương khí.

Dụng dược:

Huyết rồng      8g                  Cây dâu 8g
Cây lá bù ngót 8g

để tư âm nhuận can huyết

Ké hoa vàng 8g               Sài đất 8g
giải phong tiêu uất nhiệt
Vòi voi sao 8g                Cây ngũ trảo 4g
tiêu thấp tan trọc thủy
Từ bi 4g                          Gừng sống 2g
tán hàn thấp, khai khiếu, giải biểu thông dương khí.

Cam thảo đất 5g
thanh lương giải uất nhiệt.

Cúc hoa 8g
thăng dương giải phong nhiệt mắt, cho uống ba thang liên.
Tuần sau tái khám: Đầu mặt bớt nóng mà mắt hơi sưng do đờm hỏa kết tụ chưa tan, chưa thấy giảm đau nhức là do kinh chi đầu vai chưa thông, cho thay dùng phương thứ hai:
Dây gùi 8g                 Cốt toái hổ 8g
Vòi voi (sao) 8g
tiêu phong trừ thấp, thông khí hoạt huyết tiêu sưng.

Rễ nhàu 8g                Rau mơ 8g
Thần thông 1g
tiêu ứ hoạt huyết, thông kinh, hạ khí nghịch.
Cúc hoa 8g                 Bạc hà 4g
Gừng sống 3g

thăng dương tán hàn giải phong ở đầu mặt.

Cam thảo 5g
hòa trung giải uất nhiệt, cho uống ba thang.
Tuần ll tái khám: Dầu bớt nhức, mặt bứt sưng, vai lưng cảm thấy nhẹ nhàng, nhưng mỗi chiều hay ớn lạnh và phát nóng hầm hầm, còn mệt mỏi khó ngủ, không muốn ngủ.
Xem mạch: Thận âm trì, can huyền nhược.
Đoán bệnh: Âm huyết còn kém, can kinh thất dưỡng sinh, uất hóa hư phong, kinh mạch chưa thuần thông.
Dùng phương thứ ba:
Hà thủ ô 10g              Huyền sâm 8g
tư âm giáng hỏa.
Cây dâu 8g                Rễ lức 8g
Gửi dâu 8g
thanh can giải uất nhiệt, nhuận kinh mạch,
Từ bi 4g
tán hàn khai thông dương khí.
Gừng sống để giải biểu, cho uống liên tục 12 thang
Tuân V tái khám: Đầu hết nhức, mắt hết sưng, vai lưng nhẹ nhàng, ngủ yên, ăn uống ít và chậm tiêu
Dùng phương trên bỏ Huyền sâm, gia Đậu ván sao 8g, Rau mơ 8g, Vỏ quít 4g, Hoài sơn 8g, Từ bi thay Nhục quế 4g.
Cho uống liên tục 12 thang.
Tuấn VII đến xem lại: Các chứng đều khỏi, ăn ngủ tốt, sức khỏe bình phục, cho xuất viện uống trường phục Bổ thân dương và Thập toàn dại bổ.