Kinh (Thủ thiếu âm) tâm
Lộ trình đường kinh
Bắt đầu từ Tâm phân làm 3 nhánh:
Một nhánh qua cơ hoành liên lạc với Tiểu trường.
Một nhánh dọc cạnh thanh quản, cổ họng thẳng lên mắt.
Một nhánh đi ngang ra đáy hố nách để xuất hiện ngoài mặt da (cực tuyền). Đi xuống dọc bờ trong mặt trước cánh tay đến nếp gấp trong nếp khuỷu (thiếu hải). Dọc theo mặt trong cẳng tay, dọc mặt lòng bàn tay giữa xương bàn ngón 4 và 5. ở cổ tay, đường kinh đi ở bờ ngoài gân cơ trụ trướKinh Tâm đến tận cùng ở góc ngoài gốc móng tay thứ 5 (thiếu xung).
Các huyệt trên đường kinh tâm
Có tất cả 9 huyệt trên đường kinh Tâm. Những huyệt tên nghiêng là những huyệt thông dụng
Cực tuyền |
Thanh linh |
Thiếu hải |
Linh đạo |
5. Thông lý |
6. âm khích |
Thần môn Biểu hiện bệnh lý |
8. Thiếu phủ |
Thiếu xung |
Đoạn 6, thiên Kinh mạch, sách Linh khu có câu:
Nếu là bệnh thuộc Thị động thì sẽ làm cho cổ họng bị khô, tâm thống, khát muốn uống nước, gọi đây là chứng tý quyết. Nếu là bệnh Sở sinh do Tâm làm chủ sẽ làm cho mắt vàng, hông sườn thống; mép sau phía trong của cánh tay và cẳng tay bị thống, quyết; giữa gan bàn tay bị nhiệt, thống.
“Thị động tắc bệnh ách can, tâm thống, khát nhi dục ẩm, thị vi tý quyết. Thị chủ tâm Sở sinh bệnh giả, mục hoàng, hiếp thống, nao tý nội hậu liêm thống quyết, chưởng trung nhiệt thống”.
Bệnh do ngoại nhân gây nên:
Cổ họng khô.
Đau vùng tim, khát muốn uống nước.
Tý quyết (xem kinh Phế).
Bệnh do nội nhân gây nên:
Vàng mắt.
Đau vùng hông sườn.
Đau và có cảm giác lạnh ở mặt trong cánh tay, cẳng tay.
Nóng lòng bàn tay.
KINH (THỦ THIẾU ÂM) TÂM
Lộ trình kinh chính Tâm có liên hệ đến:
Chức năng của Tâm và Tiểu trường
Vùng cơ thể: vùng trước tim, cổ họng, mắt, mặt trước trong chi trên
Do có liên hệ đến chức năng tâm (Tâm chủ huyết mạch), chức năng tuần hoàn nên bệnh của Tâm chủ yếu là những triệu chứng của tim mạch như khó thở (suyễn), đau nhiều vùng trước tim ⇒ tý quyết.
Do có liên hệ đến các vùng cơ thể như cổ họng, mắt, mặt trước trong chi trên nên bệnh của kinh Tâm thường biểu hiện với các triệu chứng: vàng mắt, đau cổ họng, đau mặt trước trong cánh tay, đau vùng tim …
Những huyệt thường dùng của kinh Tâm: cực tuyền, thiếu hải, thông lý, thần môn, thiếu phủ.