Đại hoàng phụ tử thang
Thành phần:
Đại hoàng 10g
Phụ tử chế 12g
Tế tân 4g
Cách dùng: Sắc uống, chia 3 lần trong ngày, uống nóng.
Công dụng: Ôn dương tán hàn, tả kết hành trệ.
Chủ trị: Chữa chứng bệnh do thực hàn tích tụ gây: Táo bón, đau bụng, chân tay lạnh, rêu lưỡi trắng dính, mạch trầm huyền khẩn.
Phân tích phương thuốc: Trong phương dùng Phụ tử cay nóng để ôn dương, đuổi hàn, trợ giúp Tế tân trừ hàn để tán kết; mượn Đại hoàng để tẩy rửa tràng vị, tả trừ tích trệ. Tính vị của Đại hoàng tuy khổ hàn nhưng phối ngũ với các vị đại nhiệt cay tán là Phụ tử, Tế tân không những chế ngự được hư hàn mà còn tính tiết tả. Ba vị thuốc phối ngũ làm ôn dương đuổi hàn để tan kết, thông tiện, hành trệ để trừ tích.
Gia giảm:
Nếu đầy trướng thì gia Hậu phác, Mộc hương.
Nếu âm hoàng thì gia Nhân trần, Bạch truật, Phục linh.
Nếu bụng đau nặng nhiều, lạnh gia thêm Quế chi, Bạch thược.
Nếu thể hư hoặc tích trệ nhẹ có thể dùng Đại hoàng chế.
Nếu thể hư nhiều thì gia thêm Đẳng sâm, Hoàng kỳ.
Ứng dụng lâm sàng: Ngày nay thường dùng để điều trị viêm túi mật, sỏi mật, viêm tuỵ mạn tính, giun chui ống mật, lỵ trực khuẩn mạn tính, loét dạ dày, đau răng.
