Ôn tỳ thang
Thành phần:
Đại hoàng 12g Nhân sâm 6g
Phụ tử chế 8g Cam thảo 6g
Can khương 6g
Cách dùng: Bốn vị sắc trước, cho Đại hoàng vào sau cùng. Chia 3 lần trong ngày, uống nóng.
Công dụng: Ôn bổ tỳ dương, trừ hàn, thông tiện.
Chủ trị: Chữa chứng Tỳ dương bất túc, biểu hiện: Bụng đau lâu ngày, chân tay lạnh, đại tiện táo kết hoặc xích, bạch lỵ lâu ngày, rêu lưỡi trắng, mạch trầm huyền.
Phân tích phương thuốc: Trong phương dùng Phụ tử và Can khương để ôn dương đuổi hàn. Nhân sâm cùng với Cam thảo ích khí bổ tỳ, Đại hoàng tẩy rửa tích trệ. Các vị thuốc hợp lực xua đuổi hàn tà trừ tích trệ, tỳ dương được phục hồi. Phương này lấy ôn nhiệt làm chủ cùng với các thuốc ôn hạ, song phương thuốc này còn có thêm ích khí nên thích hợp với chứng khí hư.
Gia giảm:
Nếu đau bụng thì gia thêm Nhục quế, Mộc hương, Trầm hương.
Nếu nôn mửa thì gia thêm Bán hạ chế, Sa nhân, Đại giả thạch.
Nếu hoàng đản thì gia thêm Nhân trần, Sơn chi.
Ứng dụng lâm sàng: Ngày nay thường dùng điều trị loét dạ dày, giun chui ống mật, viêm túi mật, viêm gan, xơ gan cổ trướng, lỵ mạn tính, viêm thận mạn tính, tiện bí.
