Có nhiều loài chân đốt khác như muỗi và ve bét mà người là vật chủ của chúng. ở Mỹ muỗi truyền nhiều loại viêm não do arbovirus, các bệnh do ve bét gồm bệnh Lyme, thương hàn, bệnh do babesia, sốt đốm vùng núi Rocky và bệnh do ehrlichia. Loài bọ cạp thuần chủng ở Mỹ không độc lắm trừ loài bọ cạp hung dữ Centruroides sculpturatus là loài thấy ở bang Arizona và New Mexico.

Biểu hiện lâm sàng

Biểu hiện thường gặp nhất do ve đốt là tìm thấy con ve bám chặt vào da. Ve có cơ quan cảm nhận áp suất hay gọi là miệng nhỏ là cái để hút máu. Cơ chế hút máu là cách để ve giấu mình ở da vật chủ làm khó lấy được ve ra.

Người bệnh có thể bị biến chứng vết đốt của ve như hồng ban di chuyển. Đôi khi độc tố thần kinh của con cái Dermacentor andersoni hoặc Dermacentor variabilis gây tê liệt vận động lên nhanh chóng và được gọi là “liệt do ve”. Hầu hết các vết bọ cạp đốt gây đau tại chỗ và chỉ sưng lên. Nhiễm độc toàn thân với biểu hiện tê và dị cảm khu trú, sau đó buồn nôn, khó thở và tăng tiết nước bọt. Có thể tăng huyết áp, tăng vận động vô thức và co giật.

Chẩn đoán

Ve bét có thể bám chặt lên bất cứ chỗ nào nhưng thường thấy ở vùng da có lông và da đầu. Chỗ ve đốt gồm u hạt dai dẳng hoặc vết loét ở tại chỗ ve bám. Liệt do ve đốt thường biểu hiện kèm liệt nhẽo. Có thể bị liệt hành tuỷ và ức chế hô hấp. Xét nghiệm dịch não tuỷ không rõ ràng.

Xử trí

Lấy con ve bám bằng cách túm chặt nó cùng với da, càng chặt càng tốt, kết hợp dùng nhíp gắp hoặc móng tay bắt nó ra. Nên kéo dần để lấy ve ra. Giật quá mạnh sẽ làm đứt đầu ve và để lại phần vòi cắm ở da. Không cần dùng kháng sinh dự phòng sau khi bị ve cắn kể cả ở vùng có tỷ lệ mắc bệnh Lyme hoặc bệnh do ehrlichia cao. Liệt do ve đốt tự hết sau khi lấy được ve ra. Những người có biểu hiện nhiễm độc toàn thân do bọ cạp đốt cần được chăm sóc hỗ trợ. Tăng cao huyết áp được xử trí bằng thuốc chẹn beta. Có thể dùng thuốc giải độc đặc hiệu nếu bị trúng độc nặng.

Dự phòng

Nên mặc kín khi đi du lịch đến vùng rậm rạp để tránh bị ve và muỗi đốt. Người làm việc có nguy cơ cao cần được khám toàn bộ thân mình ngày hai lần để tìm và bắt ve bám. Nên bôi thuốc xua côn trùng chứa diethyltoluamid (DEET) lên các vùng da hở. Có thể xịt permethrin 0,5% (Permanone) lên quần áo để bảo vệ chắc chắn hơn.

Bài trướcBiểu hiện và xử trí Rắn cắn
Bài tiếp theoVết đốt của động vật biển – cá đuối gai độc, cỏ chân ngỗng biển, sứa, san hô

BÌNH LUẬN

Nhập nội dung bình luận của bạn
Vui lòng nhập tên của bạn

Website này sử dụng Akismet để hạn chế spam. Tìm hiểu bình luận của bạn được duyệt như thế nào.