Kinh Giới có tác dụng gì?
荊芥
+ Kinh giới (Herba Schizonepeta) là toàn cây gồm cành, hoa, lá phơi hoặc sấy khô của cây kinh giới Schizonepeta tenuifolia Brío, thuộc họ hoa môi Limiaceae.
+ Tính vị:
cay, hơi ấm. Qui kinh phế – can.
+ Tác dụng:
phát biểu tán phong, mọc ban chẩn, tiêu mụn nhọt, sao cháy để cầm máu
+ Tác dụng dược lý:
Kinh giới chứa nhiều tinh dầu bay hơi, trong đó có d. memhone, d – limonene. Nước sắc Idnh giới làm tăng tuần hoàn ngoại vi, tăng
tiết mổ hôi, có tác dụng hạ sốt nhẹ, có tác dụng ức chế tụ cầu khuẩn và trực khuẩn bạch hầu (Bacillus diphtheria), TK thương hàn (Salmonella typhi), TK lỵ (Shigella shigae), TK mủ xanh (Pseudomonas pyocyanea). Kinh giới có tác dụng cầm máu, giảm đau và kháng viêm.
+ Chỉ định:
– Chứng cảm mạo phong hàn:
Gây sợ lạnh, phát sốt, đau đầu, không ra mổ hôi thì dùng phối họp với phòng phong, khương hoạt, độc hoạt như bài kinh phòng bại dộc tán. Điều trị chứng cảm mạo phong nhiệt, biểu hiện đau đầu, mắt dỏ, thường dùng phối hợp với kim ngân hoa, liên kiều, bạc hà như bài ngân kiều tán.
– Các chứng ban sẩn không mọc, dị ứng ngoài da:
Kinh giới có tác dụng làm mọc các ban sẩn, trừ phong giảm ngứa, tiêu độc mụn nhọt nên dùng để điêu trị biểu tà ngoài kinh, trẻ con sởi không mọc; thường dùng phối hợp với thuyền thoái, bạc hà, tử thảo nhu bài thấu chẩn thang. Điều trị trường hợp mẩn ngứa ngoài da, chàm, thường phối hợp kinh giới cùng với phòng phong, xích thược, khổ sầm như bài tiêu phong tán.
– Điều trị mụn nhọt giai đoạn dầu kết hợp với biểu chứng thường dùng cùng:
Với khương hoạt, xuyên khung, độc hoạt, như bài bại độc ẩm; nếu thiên về phong nhiệt thì dùng phối hợp kinh giới với kim ngân hoa, liên kiều, sài hổ như bài kim ngân bại độc tán.
– Chứng nôn ra máu, đại tiên, tiểu tiện ra máu:
Kinh giới sao cháy có tác dụng lương huyết, chỉ huyết, được dùng trong các chứng xuất huyết. Điều trị chứng huyết nhiệt vong hành, nôn ra mấu chảy máu cam, thường dùng phối họp với các thuốc lương huyết, chỉ huyết như sinh địa, bạch mao căn, trắc bách diệp; trường hợp tiểu tiện, đại tiện ra máu, trĩ chảy máu thường dùng phối hợp với địa du, hoàng cẩm sao cháy; trường họp phụ nữ có thai bị động thai ra huyết có thể phối hợp dùng với tông lư thán, huyết dư thán, liên phòng thán.
+ Liều dùng:
3 -10g/ngày, không nên sắc lâu. Dùng sống trong trường hợp làm liêu mụn nhọt, mọc ban chẩn; sao vàng dùng trong truừng hợp muốn cẩm máu.