Tác dụng của Hoàng Bá là gì?

黄柏

+ Hoàng bá (Cortex Phellodenron amurensis) là vỏ thân cây cạo sạch vỏ ngoài phơi hoặc sấy khô của cây hoàng bá Phellodenron chinensis Schneid, thuộc họ cam quít Rutaceae.
ở Việt Nam hiện nay dùng cây núc nác có tên khoa học là Oroxylum indicum L. thuộc họ chùm ớt Bignoniaceae, để thay vị hoàng bá.

+ Tính vị:

Đắng, hàn. Qui kinh thân, bàng quang, đại trường.

+ Tác dụng:

Thanh nhiệt táo thấp, tà hỏa giải độc.

+ Tác dụng dược lý:

Tác dung kháng khuẩn gần giống như hoàng liên, ngoài ra còn có tác dụng ức chế kháng nguyên bề mặt gây viêm gan B, bảo vệ tiểu cầu, dùng ngoài để tăng cường hấp thu xuất huyết ngoài da, lợi mật, lợi niêu, giảm huyết áp, hạ sốt. Hoàng bá còn có tác dụng hạ đường máu và tăng cường sinh kháng thể trên chuột.

+ Chỉ định:

– Chứng thấp nhiệt hạ tiêu, đới hạ hoàng trọc thường dùng cùng với khiếm thực, hoài sơn, sa tiền tử như bài dịch hoàng thang. Điều trị bàng quang thấp nhiột, tiểu tiện nóng, đái són, đái buốt thường dùng cùng với sa tiền tử, hoạt thạch, mộc thông. Điều trị thấp nhiệt hạ tiêu, cước khí, đầu gối sưng đau, thường dùng cùng thương truật, ngưu tất như bài tam diệu hoàn. Điều trị thấp nhiệt tả lỵ, thường dùng cùng với bạch đầu ông, hoàng liên, trần bì như bài chi tử bá bì thang.

– Điều trị mụn nhọt, sưng đau, lở loét có thể uống trong và dùng ngoài (uống trong thường dùng cùng với hoàng liên, chi tử; dùng ngoài thì nghiền bột, chế với mật lợn hoặc trứng gà để bối). Điều trị thấp chẩn xuất tiết, thường dùng cùng với kinh giới, khổ sâm, uống trong và dùng ngoài đều được, có thể phối hợp với thanh đại, hoạt thạch, cam thảo tán bột rắc lên chỗ tổn thương.

– Chứng ảm hư phát sốt, đạo hãn di tinh, thường dùng cùng với tri mẫu, thục dịa, sơn thù, qui bản như bài tri bá địa hoàng hoàn, đại bổ âm hoàn.

+ Liều dùng:

5 – 10g/ngày.