Phương thuốc ôn lý (trừ hàn)
Các phương thuốc ôn lý được cấu trúc bởi các vị thuốc ôn nhiệt, có tác dụng ôn lý, trợ dương, tán hàn, thông mạch, có thể trừ hàn tà ở các tạng phủ kinh lạc, được dùng để chữa các chứng âm hàn ở lý. Ôn lý thuộc phạm trù phép ôn của bát pháp.
Chứng lý hàn thường do: dương hư, hàn sinh ở trong, hàn ở ngoài vào thẳng 3 kinh âm, tạng phủ, hàn ở biểu chữa không đúng cách tạo điều kiện cho hàn nhập lý, ăn sống lạnh quá nhiều làm tổn thương dương khí. Nguyên tắc điều trị là “Hàn giả nhiệt chi” (hàn thì làm nóng lại) và có 2 phép điều trị chính là ôn trung khu hàn, hồi dương cứu nghịch.
Chú ý: Hàn ở biểu phải dùng phép tân ôn giải biểu, không dùng phép ôn lý.
Các phương thuốc ôn trung khu hàn
Dùng để chữa chứng hàn ở trung tiêu. Dương khí của tỳ vị đã hư nhược, lại cảm thụ ngoại hàn, gây nên vận hoá rối loạn, thăng giáng thất thường làm bụng trên căng đau, chi thể mệt mỏi, chân tay không ấm, hoặc nuốt chua, chảy dãi, buồn nôn, mạch trầm tế hoặc trầm trì… Thường dùng các vị thuốc Can khương, Ngô thù du, Hồ tiêu, Sinh khương và các thuốc kiện tỳ bổ khí. Phương thuốc đại biểu là Lý trung hoàn, Tiểu kiến trung thang, Đại kiến trung thang…
