Trẻ sẽ có nguy cơ cao khuyết tật vận động, chậm phát triển, nếu trẻ sinh ra bị ngạt, sinh non, tim bẩm sinh, sau sinh mắc một số bệnh lý thần kinh như viêm màng não, xuất huyết não, vàng da nhân, hội chứng Down, hoặc sau sinh bị bệnh nặng phải nằm điều trị ở các khoa hồi sức sơ sinh. Tuy nhiên có thể ngăn ngừa được khuyết tật giúp trẻ phát triển tốt nếu trẻ được can thiệp sớm về phục hồi chức năng.
Can thiệp sớm là một chương trình can thiệp gồm nhiều lĩnh vực: về y khoa, về phục hồi chức năng, về tâm lý, về giáo dục.
Sớm: đó là từ sau sinh đến 3 tuổi; vì hệ thần kinh của trẻ lúc này chưa trưởng thành, còn có thể uốn nắn được.
Lợi ích của can thiệp sớm là khắc phục các khiếm khuyết do bệnh lý gây ra giúp cho trẻ cơ hội tốt nhất để phát triển, cải thiện sự phát triển, ngăn ngừa xảy ra biến chứng giảm khả năng khác, chuẩn bị cho trẻ đến trường và hòa nhập.
Nhưng để can thiệp sớm thì vấn đề thách thức chúng ta là phải phát hiện sớm. Bên cạnh những bệnh lý đưa tới nguy cơ cao cho trẻ mà đã đề cập trên, dưới đây là các dấu hiệu báo động trong quá trình phát triển của trẻ, chúng ta có thể tham khảo để khuyến cáo gia đình nên đưa trẻ đến các Bác sĩ Nhi khoa khám kiểm tra:
+ Về vận động thô:
Nếu trẻ:
- Không lật được cho tới 7 tháng tuổi.
- Không ngồi được một mình cho tới 10 tháng tuổi.
- Không đứng lên được cho tới 12 tháng tuổi.
- Không đứng chựng được cho tới 14 tháng tuổi.
- Không đi được cho tới 18 tháng tuôi.
Về vận động tinh
Nếu trẻ:
- Thường nắm chặt hai bàn tay cho tới 6 tháng tuổi.
- Không biết đưa hai tay ra trước mặt cho tới 10 tháng tuổi.
- Không biết vỗ tay cho tới 12 tháng tuổi.
- Chỉ dùng có một tay.
-
+Về nhận thức
Nếu trẻ:
- Không biết phân biệt lạ quen cho tới 8 tháng tuổi.
- Không biết choi “giả vờ” với búp bê (như đút cho búp bê ăn, hôn búp bê) cho tới 15 tháng tuổi.
-
+Về cảm giác
Nếu trẻ:
- Thường lăng xăng, kém tập trung.
- Kén ăn
- Sợ tắm, sợ đánh răng, sợ cắt tóc.
- Dường như không nghe khi ta kêu tên trẻ.
-
Can thiệp sớm chức năng hầu họng trẻ sẽ phát triển khả năng phát âm, nói tốt.
