HOA CÁI
華蓋穴
CV 20 Huá gài xué
Xuất xứ của huyệt Hoa cái:
«Giáp ất».
Tên gọi của huyệt Hoa cái:
– “Hoa” có nghĩa là cái để trang trí bề ngoài.
– “Cái” có nghĩa là cái lọng, cái dù, che.
Phế được xem như là cái lọng che phủ của ngũ tạng. Ngày xưa, Hoa cái có nghĩa là dù lọng được mang theo trên chiếc xe ngựa của hoàng dế khi ông đi, Tâm ví như vị hoàng đế trong số các cơ quan nó được che chỏ bỏi Phế như một cái dù. Huyệt có tác dụng giúp phế khí được túc giáng làm giảm bớt hen suyễn, nên gọi là Hoa cái.
Theo “Kinh huyệt thích nghĩa hội giải” ghi rằng: “Huyệt ở chỗ hõm chính giữa dưới huyệt Toàn cơ 1 thốn, chủ trị bệnh của phế. Phế là tạng ví như lọng che ngũ tạng, lại thêm Hoa cái là tên gọi sao của 9 vì sao trên trài, lấy nó ví như hiện tượng ở trên trài, cho nên gọi là Hoa cái”.
Huyệt thứ:
20 Thuộc Nhâm mạch
Mô tả huyệt của huyệt Hoa cái:
1. Vị trí xưa :
Dưới huyệt Toàn cơ 1 thốn ở giữa chỗ hõm (Giáp ất), chỗ hõm dưới hụyệt Toàn cơ 1,6 thốn (Đại thành).
2. Vị trí nay:
Nằm ngửa, từ huyệt Chiên trung đo lên 4,8 thốn, hoặc từ Thiên đột đo xuống 2 thốn. Huyệt là điểm gặp nhau của đường dọc giữa xương ức và đường ngang qua giữa 2 khớp ức- sườn 2.
3. Giải phẫu, Thần kinh Dưới huyệt:
là xương ức, chỗ tiếp nối đầu xương ức với thân xương ức. Da vùng huyệt chi phối bởi tiết đoạn thần kinh TI
Tác dụng trị bệnh của huyệt Hoa Cái:
1. Tại chỗ :
2. Toàn thân:
Tức ngực, ho suyễn, viêm khí quản, viêm yết hầu.
Lâm sàng của huyệt Hoa Cái
1. Kinh nghiệm tiền nhân :
Phối Khí hộ trị đau nhức sườn ngực (Bách chứng).
2. Kinh nghiệm hiện nay:
Phối Xích trạch, Phê du trị ho, thở suyễn. Phối Chi cấu, Dương Lăng- tuyền trị đau tức ngực sườn.
Phương pháp châm cứu:
1. Châm Xiên 0,5 – 1 thốn.
2. Cứu 3 – 5 lửa.
3. Ôn cứu 5 – 20 phút.
* Chú ý Không được châm sâu quá, vì xương ức mềm có thê xuyên qua nội tạng.
Tham khảo của huyệt Hoa cái:
1. <<Giáp ất» quyển thứ 9 ghi rằng: “Ho khí xóc lên, suyễn ngột thở không nói định, dùng Hoa cái làm chủ. Đầy tức sườn ngực, dẫn tới đau trong ngực, dùng Hoa cái làm chủ”.
2. «Bách chứng phú» ghi rằng: “Đau nhức hông sườn, dùng Khí hộ, Hoa cái” (Cửu tri hiếp
lức đông thông, Khí hộ, Hoa cái hữu linh)
3. «Đại thành» ghi rằng: “Hoa cái chủ trị đau tắc họng, sưng họng, uống nước không xuống”.
