Mạch Thất Biểu là gì?
七表 脉診
Là 7 loại mạch chủ về Biểu chứng.
Ấn tay xuống sâu thì mạch không rõ, ấn ở bậc nông thì mạch rõ ràng hơn là mạch ở Biểu thuộc dương. Khi ấn nông thì thấy mạch động rõ ràng, đầy đủ ở đầu ngón. Nếu ấn sâu thì không còn rõ. Lại nói: Mạch Phù nổi dưới tay.
Bộ Thốn phù chủ cảm phong tà và bị đau vì nóng. Mạch Quan phù chủ về vị khí hư yếu trong bụng chướng đầy. Xích phù là phong tà vào kinh Phế, đại trường khô táo khó đi đại tiện.
2. Mạch khâu:
Là mạch rỗng giữa chỉ thấy động ở xung quanh ( là huyết bệnh), khâu thuộc dương mạch, mạch này nổi to và mềm, ở giữa rỗng, hai bên chắc, ần ngón tay xuống thì thấy động ở giưã hai bên còn giữa thì không thấy gì.
Mạch bộ thốn khâu là trong bụng có tích huyết, hoặc chứng thổ huyết chảy máu cam. Bộ quan khâu, chỉ về dạ ruột có nhọt máu mủ, hoặc đại tiện ra máu. Bộ xích khâu chủ về thận hư tiểu tiện ra máu.
3. Mạch hoạt:
Hình thể nó tròn như hạt châu, ở giữa có lực( là bệnh nôn mửa , mạch hoạt thuộc dương, mạch đi trơn chu nhanh lẹ như hạt châu lăn trên mâm, ấn vào không thấy rít, không tiến, không thoái, chạy rất đều. Một số sách nói rằng mạch hoạt chạy bon bon như mạch sác, Một thuyết nói tựa như mạch phù mà hữu lực. Một thuyết nói chạy vun vút như sắp thoát).
Bộ thốn hoạt chủ về chứng mửa sốc có đàm ẩm. Bộ quan hoạt chủ về vị nhiệt, không ăn uống được ăn vào sẽ mửa. Bộ xích hoạt, là chủ về tiểu tiện đỏ rít khó đi, đau buốt trong ngọc hành.
(còn nữa)
