Trong Đông y, sỏi bàng quang được gọi là “thạch lâm” (石淋) hoặc “sa lâm” (砂淋), và được xem xét dưới các khía cạnh khác nhau về nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị. Đông y nhấn mạnh đến sự cân bằng giữa các yếu tố âm dương, khí huyết và các chức năng của các cơ quan nội tạng.
Nguyên nhân theo Đông y:
- Nhiệt độc: Nhiệt độc tích tụ trong cơ thể, đặc biệt là trong bàng quang và đường tiểu, gây ra sự cô đặc và hình thành sỏi.
- Âm hư: Thiếu hụt âm khí có thể làm giảm độ ẩm và làm khô chất dịch trong cơ thể, dẫn đến sự kết tủa của các chất khoáng.
- Khí trệ và huyết ứ: Sự trì trệ của khí và huyết trong cơ thể làm cho dòng chảy của chất dịch không thuận lợi, dẫn đến sự tích tụ và hình thành sỏi.
- Thấp nhiệt: Sự kết hợp của thấp và nhiệt trong cơ thể, đặc biệt là ở vùng bàng quang, có thể dẫn đến hình thành sỏi.
Triệu chứng theo Đông y:
- Đau bụng dưới: Đau có thể xuất hiện ở vùng bụng dưới hoặc vùng chậu, có thể kèm theo cảm giác đau buốt khi tiểu tiện.
- Tiểu buốt, tiểu dắt: Cảm giác đau buốt, nóng rát khi tiểu tiện và tiểu nhiều lần trong ngày.
- Tiểu ra máu: Nước tiểu có thể có màu đỏ hoặc hồng do có máu.
- Nước tiểu đục: Nước tiểu có thể trở nên đục và có mùi hôi.
Phương pháp điều trị theo Đông y:
- Thảo dược: Sử dụng các loại thảo dược có tính mát, giải nhiệt và lợi tiểu như kim tiền thảo, xa tiền tử, mộc thông, hạ khô thảo, và kim ngân hoa.
- Châm cứu và moxibustion (cứu ngải): Châm cứu tại các huyệt liên quan đến bàng quang và đường tiểu để kích thích lưu thông khí huyết và giảm triệu chứng đau đớn.
- Dinh dưỡng và chế độ ăn uống: Điều chỉnh chế độ ăn uống để giảm sự tích tụ của nhiệt độc và thấp nhiệt, bao gồm uống nhiều nước và ăn nhiều rau quả tươi.
- Bài thuốc cổ truyền: Sử dụng các bài thuốc cổ truyền để thanh nhiệt, lợi thấp và hành khí hoạt huyết.
Một số bài thuốc Đông y thường dùng:
- Kim tiền thảo thang: Bao gồm kim tiền thảo, xa tiền tử, hạ khô thảo, bạch mao căn, phục linh, và đương quy.
- Thạch lâm tán: Bao gồm hải kim sa, mộc thông, biển súc, xa tiền tử, và ngưu tất.
Đông y tập trung vào việc cân bằng và điều chỉnh tổng thể cơ thể, vì vậy phương pháp điều trị có thể được điều chỉnh dựa trên tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân. Việc kết hợp giữa Đông y và Tây y có thể mang lại hiệu quả điều trị tốt hơn.
