1. Vệ sinh thân thể và bộ phận sinh dục ngoài hàng ngày
Bộ phận sinh dục nữ từ bên ngoài (lỗ âm đạo) thông với tử cung vào ổ bụng qua vòi trứng, nên vi khuẩn có thể xâm nhập từ âm hộ vào bên trong, gây viêm niêm mạc tử cung, viêm vòi trứng, viêm tiểu khung. Hàng ngày,đại tiểu tiện nhiều lần, vùng sinh dục ngoài bị bẩn, nếu người phụ nữ không vệ sinh tốt, có thể là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn phát triển và gây viêm nhiễm.
Việc giáo dục vệ sinh thân thể và bộ phận sinh dục hàng ngày, không phải chỉ là sự tư vấn cho một cá thể nào đó, mà người hộ sinh cần có ý thức và biện pháp tuyên truyền, giáo dục tới mọi đối tượng trong cộng đồng, để không những bản thân người phụ nữ thực hiện tốt, mà chính họ có thể là tuyên truyền viên, hướng dẫn viên giúp chúng ta trong công việc này.
Trong quá trình truyền thông tư vấn, người hộ sinh cần quan tâm tìm hiểu những phong tục, tập quán, thói quen ảnh hưởng đến việc chăm sóc sức khỏe sinh sản ngoài thời kỳ thai nghén. Từ đó, tìm ra những phong tục, thói quen tốt để khuyến khích người phụ nữ phát huy; những phong tục thói quen không có lợi, để hướng dẫn, giải thích và làm thay đổi những thói quen đó.
Rửa bộ phận sinh dục ngoài:
- Dùng nước sạch: nước máy, nước giếng hoặc nước mư
- Dùng xà phòng có độ xút nhẹ để rửa (xà phòng tắm).
- Dùng vòi nước hoặc gáo múc nước để dội, chứ không ngồi ngâm trong chậu.
- Rửa từ trước ra sau, rửa âm hộ trước, hậu môn sau cùng. Chú ý trong khi rửa không cho tay vào trong âm đạo, vì có thể đưa bẩn vào trongâm đạo hoặc làm xước niêm mạc âm đạo, dễ dẫn đến viêm nhiễm.
- Thay quần áo lót sạch sẽ hàng ngày, quần áo phải rộng, thoáng, tốt nhất là bằng các loại vải bông.
- Hàng ngày, phải rửa bộ phận sinh dục ngoài, ít nhất một lần trước khi đi ngủ và sau khi đại tiện
- Các em bé gái cần phải thường xuyên mặc quần, để tránh bụi đất bám vào âm hộ, âm đạo.
2. Vệ sinh kinh nguyệt
Kinh nguyệt là hiện tượng chảy máu có tính chất chu kỳ hàng tháng, từ buồng tử cung ra ngoài. Huyết kinh là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, vì vậy, nếu trong những ngày kinh nguyệt không vệ sinh tốt, thì dễ dẫn đến nhiễm khuẩn đường sinh sản.
- Vệ sinh vùng âm hộ
Mỗi ngày rửa âm hộ nhiều lần tuỳ thuộc vào lượng huyết kinh ra nhiều hay ít, nhưng ít nhất cũng phải rửa 3 lần/ ngày (sáng, trưa, tối). Mỗi lần rửa xong, phải thay băng vệ sinh mới.
Cách rửa như vệ sinh hàng ngày.
Dùng băng vệ sinh được sản xuất sẵn, dùng 1 lần rồi bỏ. Nếu dùng vải màn thì phải được giặt bằng nước sạch với xà phòng có độ xút cao để tẩy sạch, phơi khô ở nơi thoáng, có ánh nắng mặt trời, xa các công trình vệ sinh (là khô thì tốt hơn). Băng vệ sinh cần được bảo quản ở nơi khô ráo, tránh ẩm mốc, đề phòng khi dùng lại dễ bị bệnh nấm.
Nên làm vệ sinh ở nhà tắm, không làm vệ sinh ở nơi đại, tiểu tiện.
- Vệ sinh thân thể hàng ngày
Khi hành kinh vẫn có thể tắm rửa như bình thường, tốt nhất là tắm bằng nước ấm, tắm dưới vòi nước hoặc dùng gáo múc dội ,không ngâm mình trong ao, hồ, bể tắm…
- Chế độ làm việc
Trong những ngày hành kinh, không lao động ngâm mình trong nước, vì dễ bị nhiễm khuẩn, nếu bị lạnh kéo dài, có thể bị băng kinh.
Tránh làm việc nặng quá sức, thời gian lao động không quá dài, quá căng thẳng, dễ làm kinh nguyệt ra nhiều và kéo dài.
Tránh đi lại nhiều, đi xa, làm việc lâu ở tư thế đứng. Nên nghỉ giữa giờ nhiều hơn bình thường.
Nếu ra máu nhiều hoặc đau bụng nhiều, phải nghỉ làm việc để đảm bảo sức khỏe.
- Chế độ ăn uống, nghỉ ngơi
Không ăn, uống các chất kích thích như ớt, tiêu, cà phê, thuốc lá, rượu, nước chè đặc, dễ bị kích thích, làm kinh nguyệt ra nhiều và kéo dài.
Không thức quá khuya hoặc dậy quá sớm.
- Sinh hoạt tình dục
Không sinh hoạt tình dục trong những ngày hành kinh, vì dễ bị nhiễm khuẩn do huyết kinh là môi trường rất thuận lợi cho vi khuẩn phát triển,đồng thời làm cho người phụ nữ mệt mỏi hơn.
3. Vệ sinh tình dục
Tình dục là một nhu cầu sinh lý bình thường của con người, nhưng cần phải điều tiết hoạt động tình dục đúng mức, để đảm bảo sức khỏe chung và chức năng sinh sản, nghĩa là tình dục phải an toàn và có trách nhiệm.
- Chỉ sinh hoạt tình dục khi cả hai người có nhu cầu và thấy người khỏe mạnh.
- Cả hai phải rửa bộ phận sinh dục ngoài trước và sau giao hợp.
- Không giao hợp trong khi ốm, vừa ăn no, uống rượu say, vì có thể bị chết đột tử (phạm phòng).
- Tình dục an toàn:
- Không để có thai ngoài ý muốn, để lại những hậu quả không tốt về thể chất và tinh thần.
- Không để cho bản thân và bạn tình bị lây nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Tình dục có trách nhiệm:
- Hai người phải quan tâm thông cảm với nhau, làm cho cả hai cùng thoải mái chứ không vì để thoả mãn sự ham muốn, khoái cảm của một người, mà bắt buộc hoặc gò ép, làm cho bạn tình đau đớn, mệt mỏi.
- Cần tôn trọng nguyện vọng của bạn tình và thương lượng sử dụng các biện pháp tránh thai phù hợp.
