ĐÔNG Y CHỮA VIÊM TẮC TIA SỮA HIỆU QUẢ

Viêm tuyến Vú cấp là một loại bệnh tật hóa Mủ cấp tính phát sinh tại Vú . Do viêm tắc tuyến Sữa kết hợp với vi khuần xâm nhập vào theo đường đầu Vú, hoặc chỉ do tắc tuyến Sữa. Đông Y gọi là bệnh ” Nhũ ung”. Có thể phát sinh trong quá trình mang Thai, đặc biệt là sau sinh đẻ thường hay phát sau 3-4 tuần sau sinh. Đây là một bệnh thường thấy về Tuyến Vú.

Biểu hiện lâm sàng và chẩn đoán:

1. Thời kỳ ủ bệnh tại Vú ( uất Nhũ kỳ)

   : Biều hiện là Bầu Vú Căng, sưng, chướng đau, sắc Da tại Vú bình thường hoặc hơi hồng, có khối sưng hoặc không, Sữa ra bị trở ngại, Toàn thân: phát sốt 39⁰C hoặc hơn.

2. Giai đoạn hóa Mủ:

Bầu Vú sưng to, rất đau đớn, Vú: màu sắc Da thay đổi màu hồng tía, rất nóng. Sốt cao không giảm, xu thế hóa Mủ rất rõ. Nếu Sốt cao, đau đớn không giảm, khối căng cứng không mềm, ấn vào di động, là đã thành Mủ. Bệnh các tuyến Sữa bị sâu gọi là Nhũ ung.

3. Thời kỳ loét Mủ:

Có nốt phá loét để Mủ chảy ra, nói chung là Sốt giảm, Sưng giảm, đau giảm, dần dần khỏi. Nếu sau khi loét, Mủ chảy không hết, sưng đau không giảm, sốt không hạ, là do Mủ loét thâm nhiễm bên trong tổ thương mạch lạc, mà tạo thành ” Nang Mủ” ở bên trong. Cũng có khi vết phá loét, xuyên sang nhiều tuyến Vú, dịch Mủ theo đầu Vú bài xuất ra ngoài; Hoặc Sữa chảy theo miêng vết loát, hình thành Sữa chảy dầm dề, có thể khỏi hay chuyển thành mạn tính.

Chẩn đoán căn cứ vào: biểu hiện lâm sàng, bệnh sử, để chẩn đoán giai đoạn bệnh.

1. Cơ chể bệnh:

Bệnh này phát sinh chủ yếu các nguyên nhân là sau khi Sinh: Tinh thần bị tồn thương, ăn uống không điều độ, khiến cho Can khí không được thư xướng, Vỵ nhiệt uất trệ. Đầu Vú thuộc kinh túc quyết âm Can kinh, Can chủ sơ tiết, có thể ảnh hưởng đến sự bài tiết của Sữa. Bầu Vú thuộc về kinh Vỵ, Sữa là do khí huyết hóa ra, nguồn của nó xuất phát từ Vỵ. Nếu Can khí không được sơ tiết, dễ dẫn đến sự bài tiết Sữa không được thông, Sữa tích lại, lâu hóa thành Mủ. Vỵ nhiệt uất trệ, Sưa mất đi sự sinh hóa, ống Sữa không thông, thấp nhiệt nội sinh, Nhiệt uất chưng lên tạo thành Mủ, loét nát.

III. Phương pháp điều trị:

(1) Biện chứng thi trị:

1. Thời kỳ ủ bệnh tại Vú ( uất Nhũ kỳ):

– Triệu chứng: Bầu Vú căng chướng đau đớn, sắc Da tại đó bình thường hoặc hợi hồng, Sữa bài tiết không hết, đa số phát sốt, sợ lạnh, đau Đầu, trong lồng Ngực khó chịu. Lưỡi Rêu vàng mỏng. Mạch Phù sác hoặc Huyền Sác.

– Chủ trị : Sơ Can thanh nhiệt, thông sữa tiêu sưng.

– Bài thuốc: ” Qua lâu Ngư bàng thang” gia giảm: Qua lâu 15g, Hoa phấn 10g, Hoàng cầm 10g, Sài hồ 10g, pháp Bán hạ 6g, Ngân hoa 5g, Xích thược 12g, Thanh bì 10g, Trần bì 10g, Liên kiều 10g, Chi tử 10g. Ngưu bàng 10g. Ngày uống 1 thang, sắc 3 lần.

2. Giai đoạn hóa Mủ:

– Triệu chứng: Phát Sốt, sợ lạnh, miệng khát, tâm phiền, thích mát, Bầu Vú có khối lớn dần màu sắc hồng tím, đau đớn nặng, cục bộ có chỗ sưng đỏ. Lưỡi Rêu vàng, tiểu đỏ ngắn. Mạch huyền Sác.

– pháp trị : Sơ Can thanh nhiệt, giải độc bài Mủ.

– Bài thuốc: “Giải độc thang” gia giảm: Sài hồ 9g, Xích thược 12g, Bồ công anh 12g, Hạ khô thảo 10g, Bạch Vi 10 g, Ngân hoa 15g, Bại tương thảo 15g, Đai hoàng 10g, Cam thảo 6g. Ngày sắc uống 1 thang, chia 3 lần.

3. Thời kỳ loét Mủ:

– Triệu chứng: sau khi hóa Mủ tạo thành vết loét, Mủ chảy không hết, Sưng đau không giảm, sốt cao không giảm, Bầu Vú chảy dịch lẫn Mủ, vết loét khó thu miệng. Mạch tượng Hư Nhược.

– Pháp trị: điều lý khí huyết, kiêm thanh nhiệt, giải độc.

– Bài thuốc: ” Nội thác tán” gia giảm: Hoàng Kỳ 15g, Đương Qui 10g, Đẳng saam15g, Hoa Phấn 10g, Nguyên Sâm 10g, Kim Ngân 10g, Ý dĩ 15g, Bồ công anh 10g, Bạch vi 10g, Cam thảo 6g. Ngày uống 1 thang, chia làm 3 lần.

Theo:” 妇儿科疑难病的中医治疗- Cách Trung Y trị các bệnh khó chữa Phụ khoa, Nhi khoa ” Ths. Bs y học cổ truyền Nguyễn Xuân Luận dịch.