BẠCH LẠP (Sáp ong)
(CTỈÌE BLANCHE BEES WAX)

Đọc thêm các tên khác :

Hoàng lạp tức là sáp ong thơm và mềm dẻo Mạt lạp

Tính chất:

Khí ôn. vị cam, không độc.

Công hiệu:

Công hiệu của Bạch lạp nó hay sinh cơ, hay bổ trung ích khí, khỏi được vết thương, cầm được máu lại, làm cho khỏi đau, tiếp được xương khỏi được chứng lỵ đi ra mu máu đàn bà có mang thai bị động hay là lậu huyết. Nó là một thứ thuốc nòng cốt của môn ngoại khoa.
Thứ nâu và lọc kỳ thành ra trắng gọi là Bạch lạp thứ nâu còn hơi dôi thì sắc nó vàng gọi là Hoàng lạp.
Ong Lý Thời Trân nói rằng : Muôn vật không gì ngọt bằng mật ong. Không gì nhạt bằng sáp ong. Chất hậu vị cam mà tinh hoãn cho nên nó nhuận được tạng phủ. Chất Bạc vị đạm, ma tính sáp cho nên chỉ được kiết lỵ.
Ông Trương Trọng Cảnh trị lỵ có bài Điều khí âm. Ông Tôn tứ Mạo trị lỵ có bài Lạp giao thang rất là thần hiệu, thực đã hiểu thâu cái lẽ đó vậy.
Lại như Ông Hoa Đà trị chứng hạ lỵ ăn vào thời thố ra ngay không cứ ràng người gia hay là còn trẻ cũng đã dùng Bạch lạp 5 dồng cân Kê tứ hoàng (lòng đỏ trứng gà) 1 chiếc, rượu độ chừng lưng chén con, Phát hỏi (tóc đốt cháy) 2 đồng cân, Hoàng liên tán ra bột thật nhò, 2 đồng cân Bạch mật (mật ong tốt) lưng chén, trước hãy đem đun lên, quấy cho đều rồi mới bỏ Phát hôi vào, đun đên khi gần đặc lại bỏ nốt các thứ và bột Hoàng liên vào, đun mài bao giờ đặc thành châu có thể viên được mới thỏi. Khoáng trong hai ngày uống cho hết chỗ thuốc viên ấy, tiêu với nước đun sôi, rất là thần hiệu.
Bài điều khí phương của cụ Trương Trọng Cảnh chuyên chữa chứng Xích bạch đới hạ lỵ, rồi đau chằng, đau thắt ở bụng dưới không thể nào chịu nổi. Lại những lúc muốn đi thì lại tưng tức ở giang môn sắc mặt cũng như chân tay đều xanh tái mét.
Dùng Hoàng lạp 3 đồng cân, A giao 3 đồng cân hai thứ cùng đun cho nó chảy ra, rồi trộn thêm vào năm đồng cân bột Hoàng liên, quấy đều chia làm ba bốn lần mà uống, nếu đặc khó uống quá thi hòa thêm một chút rượu nóng cho dễ tiêu. Bài thiên kim giao lạp thang.
Chuyên chữa chứng nhiệt lỵ và chữa người dàn bà sán hậu đi lỵ.
Dùng Bạch lạp 3 đồng cân, A giao 4 đồng cân, Đương qui 2 đồng cân rưỡi, Hoàng liên 3 đồng cân, Hoàng bá 1 đồng cân, Trần thương mễ 2 lạng. Trước hãy đem Trần thương mề, đun thật kỹ, lọc lấy nước, rồi dùng nước ấy mà nấu thuốc, lại đun cho thật kỹ rồi để uống dần dần rất hay.

Một phương chữa người bị chứng phế hư, đến nỗi sinh ra ho hắng, hơi thở thì khó khăn gấp rút, va thở rất nhiều, cò khô họng ráo, khát nước mà thích uống nước lạnh thôi, trong mình mỏi mệt, gầy còm ôm yếu, thường phát nhiệt, không ăn uống được, miệng nói không thành tiếng.
Dùng Bạch lạp 8 lạng bỏ vào nước đun kỳ lọc cho sạch hết câm bã, vớt ra viên thành một trăm hai mươi ba viên rồi lại dùng văn Cáp phân, 4 lạng làm áo bao ngoài, bỏ vào lọ nút kỳ, mồi khi ăn một viên, rồi ăn theo nứa quả Hồ đào, (hồ đào ờ các cửa hiệu thuốc bắc họ đều bán cả) tiêu bằng nước nóng ăn uống xong đi nằm nghỉ ngay đừng nói năng gì nữa để lấy sức.
Một phương chữa người bi chứng can hư thành ra chứng tước mục, (tục gọi là chung quáng gà), mắt vẫn như thường nhưng hễ sầm sẩm tói là không trông thấy gì nữa.
Dùng Bạch lạp một lạng đun chảy, trộn với 1 lạng Cáp phân, nặn như là chiếc bánh bao, dùng dao cắt lấy một thỏi độ 2 đồng cân, lấy miếng gan lợn, độ hai lạng rạch đôi ra, rồi bó thỏi thuốc vào áp lại, dùng dây buộc chắc lại bỏ vào nồi đất, chừng hai ba bát nước lã đun thật kỹ, mang ra xông lấy hơi nóng bốc lên mắt, đến khi nước đã nguội, sẽ đem ca gan cả thuốc ấy mà ăn, mỗi ngày ăn và xông như thê hai lần, chỉ chuyên ba bốn ngày là khỏi.
Một phương chữa người bị chứng bỏng nước sôi hay bỏng lửa cháy da thịt sưng đau : dùng dầu vừng 4 lạng. Đương qui 1 lạng. Trước bỏ qui vào dầu đun cho thật kỳ, rồi bỏ bã đi,  tra thêm 1 lạng Bạch lạp vào, quây cho đều, chờ cho đến khi nguội, phết lên miếng lụa mỏng đắp vào chỗ đau.
Thứ cao này rất hay, nó lì lít được mủ, rút được độc ra, và vít miệng chóng sinh ra da non, chóng khỏi.