HOANG DU
肓俞穴
K 16 Huāng yú xué
Xuất xứ của huyệt Hoang Du:
«Giáp ất».
Tên gọi của huyệt Hoang Du:
– “Hoang” có nghĩa là màng hay mô nói các cơ quan bên trong lại với nhau.
– “Du” nơi khí ra vào.
Khí của Thận kinh rót vào bụng qua huyệt này. Do đó mà có tên là Hoang du.
Theo “Hội nguyên” ghi rằng: “Hoang du là màn của bào cung, Hoang từ đó mà đi qua. ở trên thông với vùng ngực (hung cách) liên hệ vói Đới mạch, chủ về nguyên của Hoang, bọc ở trong rốn, nên gọi là Hoang du”.
Huyệt thứ:
16 Thuộc Thận kinh
Đặc biệt của huyệt Hoang Du:
Giao hội của Túc Thiếu âm, Xung mạch
Mô tả huyệt của huyệt Hoang Du:
1. VỊ trí xưa :
Dưới huyệt Thương khúc 1 thốn, giữa rốn đo ra mỗi bên 5 phân (Giáp ất).
2. VỊ trí nay:
Ngay giữa rốn đo ra 5 phân.
3. Giải phẫu, Thần kinh Dưới của huyệt Hoang Du:
là cân cơ chéo to của bụng, bờ trong cơ thẳng to, mạc ngang, phúc mạc. Dưới nữa là ruột non (bàng quang khi bí tiêu nhiều, tử cung mang thai nhiều tháng) – Thần kinh vận động cơ là 6 nhánh thần kinh gian sườn dưới và dây thần kinh bụng-sinh dục. Da vùng huyệt chi phối bỏi tiết đoạn thần kinh T10.
Hiệu năng của huyệt Hoang Du:
Thanh thận nhiệt, sơ quyết khí, điều hòa xung mạch, lợi hạ tiêu.
Tác dụng trị bệnh của huyệt Hoang Du:
Tại chỗ, toàn thân:
Co thắt dạ dày, đau do thoát vị, táo bón, viêm ruột, co thắt tử cung, nấc cụt.
Lâm sàng của huyệt Hoang Du:
1. Kinh nghiệm tiền nhân :
Phối Hoành cốt trị ngũ lâm, cửu tích (Bách chứng).
2. Kinh nghiệm hiện nay:
Phối Đại đôn, Hoành cốt, Qui lai trị đau do thoát vị. Phối Nội quan, Hợp cốc, Túc Tam-lý, Thiên khu trị ỉa chảy cấp mãn tính.
Phương pháp châm cứu:
1. Châm Thẳng, sâu 1-1,5 thốn.
2. Cứu 3 – 5 lửa
3. Ôn cứu 10-20 phút
* Chú ý Có thai nhiều tháng cấm châm
Tham khảo của huyệt Hoang Du:
1. «Giáp ất» quyến thứ 9 ghi rằng: “Trong Đại-trường lạnh, đại tiện khô, trong bụng đau như cắt, dùng Hoang du làm chủ”.
2. «Đai thành» quyến thứ 6 ghi rằng: “Hoang du chủ trị đau thắt trong bụng, hàn sán, đại tiện táo, bụng đầy sình sình không đi cầu được, dưới tâm có hàn, mắt đỏ đau từ khóe mắt trong”
3. «ĐỒ dực» ghi rằng: “Hoang du chủ trị đau bụng hàn sán, đại tiện táo, mắt đỏ đau bắt đầu từ khóe mắt trong”.
4. «Bách chứng phú» ghi rằng: “Hoang du, Hoành cốt trị ỉa chảy, tích lâu ngày do ngũ lâm”.
5. Căn cứ theo “Giáp ất” ghi rằng, Hoang du là nơi hội của Xung mạch, Túc Thiếu âm.
