Bộ vị và phương pháp chẩn Mạch
部位和脈診方法
-
Nguyên Văn:
So tri mạch thời, Linh nguỡng ky chương, Chuông hậu cao cốt, Thi vị quan thương, Quan tiên Vi duơng, Quan hậu vi âm, Dương tiên âm xích, Tiền hậu suy (thôi) tâm, Thôn khấu vô mạch, Câu chị tý ngoại Thi vị phán quan Ban bât túc quái.
2. Dịch nghĩa:
Bắt đẳu xem mạch, Bảo ngửa bàn tay, Chỗ mỏm xuơng quay, Là bộ quan đó
Trước quan là dương, Sau quan là âm, Dương thốn âm xích, Suy tìm sau truớc
Thốn khấu không mạch, Tìm chếch phía ngoài Goi là quan ngược Không cỏ gì là chết.
3. Dịch theo lời giải
BỘ VỊ VÀ PHƯƠNG PHẤP CHẨN MẠCH
Đoạn này nói về sự khác nhau cùa ba hộ thốn, quan, xích Khi bắt đầu xem mạch, bảo người bệnh duỗi cánh tay ra, ngửa bàn tay lên, đế bằng phẳng một cách rất tự nhiên. Trước hết phải xem đúng chỗ mỏm xương quay ghồ lên ở sau bàn tay, chính là bộ vị “mạch quan” ở đó, ở trước “bộ quan” là “bộ thốn”, thuộc dương. Sau ‘bộ quan” là “bộ xích” thuộc âm. Thầy thuốc úp bàn tay lấy mạch, trước hết đặt đầu ngón tay giữa vào “bộ quan”.
Còn lại hai đầu ngón tay ở trước và sau đặt tự nhiên trên hai bộ vị cùa “bộ thốn’ và “bộ xích” Lúc này có thể xem mạch một cách cấn thận. Có số ít người không có nhịp đập của mạch, ở bộ vị “thổn khẩu”, thì tìm chếch nghiêng phía ngoài cẳng tay. tức là phía trên “thốn khấu”. có thể sờ thấy nhịp đập của mạch, đó gọi là “phần quan mạch” (mạch quan ngược) Có người chi có “phần quan” một tay, co người cả hai tay. Nói chung đều thuộc hiện tượng sinh lý, không lấy gì làm lạ.
