Chứng khó đọc
Chứng khó đọc là khả năng không thể học hỏi liên quan đến khó khăn khi đọc và giải thích các ký hiệu viết. Nó ảnh hưởng khoảng 8% đến 10% trẻ em ở độ tuổi đến trường, trong đó 90% là trẻ em nam. Nếu được chẩn đoán sớm, chứng khó đọc có thể điều trị và không nhất thiết phải là một trở ngại.
Các triệu chứng đọc khó
Thường được chẩn đoán ở khoảng 7 tuổi, khi đứa trẻ lẽ ra đã phải vượt qua các vấn đề thông thường khi học đọc, chứng khó đọc thể hiện dưới dạng một khó khăn trong việc giải thích các từ trong một văn bản viết.
Một đứa trẻ bị chứng khó đọc thường lẫn lộn các chữ cái khác nhau ví dụ như “m” và “n”, cũng như các âm tương tự, đảo ngược các chữ cái trong các âm tiết hay các âm tiết trong chính các chữ và bỏ sót hay thêm chữ cái vào chữ. Trẻ sẽ phải chật vật để hiểu điều mình vừa đọc và có thể sẽ không chịu đọc đầy đủ.
Người lớn mắc chứng khó đọc gặp rắc rối khi diễn đạt mình: họ tìm từ và cố gắng hình thành và kết cấu ý nghĩ của mình.
Đọc không dễ và đòi hỏi nỗ lực thật sự. Đa số người lớn mắc chứng khó đọc cũng có vấn đề với trí nhớ không bền về từ và hình ảnh hay bị thiếu tập trung.
Phát hiện chứng khó đọc
Vài biểu hiện có thể báo động cho bạn:
– Một tuổi nhưng bé chưa nói được chữ nào
– Các âm của các từ lẫn lộn
– Khó thắt dây giày lúc năm tuổi
– Khó học về không gian, trái phải, trên dưới …
– Khó nhắc lại bảng chữ cái mà không có sự trợ giúp của một bài hát
– Không thể cầm bút chì đúng
– Bốn tuổi, khó tìm được các từ có vần điệu
– Khó hình thành các câu.
Nguyên nhân chứng khó đọc
Chưa xác định được nguyên nhân rõ ràng nhưng gần đây các nghiên cứu đã chỉ ra là nguồn gốc của chứng khó đọc là một thiếu hụt liên quan đến nhận thức. Não cố gắng xác định các âm phải liên kết với các từ phải đọc, do vậy mà có khó khăn trong việc giải thích và ghi nhớ các từ. Điều này là do một vài vùng trên não không phát triển bình thường.
Vấn đề này có thể có các căn nguyên di truyền (70% người mắc chứng khó đọc có bệnh sử chứng khó đọc trong gia đình).
Chứng khó đọc cũng có thể tồi tệ hơn do vài phương pháp giáo dục như các phương pháp toàn bộ hay bán toàn bộ; tuy nhiên, chưa xác lập được tương quan rõ ràng nào.
Cuối cùng, các vấn đề xã hội và môi trường văn hóa-xã hội dưới mức trung bình cũng có thể có mối liên hệ với chứng khó đọc, dù đây là một đề tài nhạy cảm vì chứng khó đọc cũng ảnh hưởng trẻ em từ tầng lớp xã hội được ưu đãi nữa.
Điều trị chứng khó đọc
Đối với trẻ em
Chứng khó đọc càng được chẩn đoán sớm thì khả năng được điều trị đúng đắn càng nhiều để không có những hậu quả cho tương lai của trẻ. Chứng khó đọc đòi hỏi một sự đầu tư rất lớn từ bố mẹ và những người giảng dạy. Đứa trẻ cần cảm thấy được coi trọng mà không bị so sánh với trẻ khác để có được sự tự tin và nhận biết được tiến bộ của mình.
Xử lý chứng khó đọc đòi hỏi hợp sức của hệ thống giáo dục, dịch vụ y tế trẻ em và gia đình. Điều trị bắt đầu bằng các xét nghiệm để chẩn đoán vấn đề chính xác, rồi điều trị các rắc rối thính giác, thần kinh, thị giác và gia đình nếu cần. Sau đó đứa trẻ có thể cần gặp một bác sĩ trị liệu về nói để cải thiện ngôn ngữ và một vài buổi trị liệu với các chuyên gia trị liệu tâm lý để hỗ trợ.
Ở trường, với trợ giúp của những người giảng dạy, có lẽ cũng cần có một sắp xếp lại giờ học hay thậm chí giáo dục thích nghi cũng như những người trợ giúp đặc biệt trong một số trường hợp.
Đối với người lớn
Đối với người lớn, chứng khó đọc có thể được cải thiện với sự giúp sức của một bác sĩ trị liệu về nói, nhưng kết quả mỹ mãn có thể khó đạt được nếu bản thân người đó không làm gì cả để cải thiện tình hình.
