Lá Bạch Đàn

(Đàn Hương)

1.Bính âm: ān Yè

Còn được gọi là lá Bạch đàn (“Y học thực hành hiện đại Trung Quốc”), lá bạch đàn (“Lịch sử y học cổ truyền Trung Quốc Quảng Tây”).

2.Nguồn:

Li Chengku, Pharmacognosy

3.Nguồn gốc :

là lá của Eucalyptus globulus, một loài thực vật thuộc họ Myrtle . Có thể thu hái quanh năm, gấp lá già, phơi khô hoặc dùng tươi trong bóng râm.

4.Dạng nguyên thủy :

của Eucalyptus globulus, còn được gọi là: liễu xám, yushu, óc chó bóng nhỏ, gỗ dầu xanh, dương đào và bạch đàn lá xám.

5.Cây thường:

xanh, cao tới 7 mét. Vỏ cây bóc thành từng lát mỏng, cành non hình vuông. Lá màu xanh xanh, thường có bột màu trắng, các lá bình thường mọc xen kẽ, hình mác, hình liềm, dài 12-30 cm, có điểm tuyến, cuối các gân bên nối với mép lá, các lá dị thường. không cuống hoặc có cuống ngắn, mọc đối, hình bầu dục. Hoa màu trắng, đường kính khoảng 4 cm, đơn độc hoặc 2-3 cụm; đài hoa hình mũ, lá đài dính liền với cánh hoa hơi phẳng, cứng và có nốt sần, phủ màu trắng xanh. bột sáp, tâm có hình nón Hình dạng nhô ra, ngắn hơn ống đài hoa, rụng sớm; nhị nhiều, thành dãy, hình sợi màu trắng. Quả nang hình chén, đường kính 1,8-2,5 cm, mép dày, 4 gờ và các u hoặc rãnh kín đáo, 4 cánh hoa, mép nhẵn. Thời kỳ ra quả vào mùa hạ và mùa đông.

– Được trồng nhiều ở:

Việt Nam, miền nam và tây nam Trung Quốc.

– Đặc điểm:

Lá bạch đàn khô hình lưỡi liềm, dài 12-30 cm, rộng 2-7 cm, dày và nhiều lông, đỉnh nhọn, gốc không đối xứng, toàn bộ, mặt trên màu xanh vàng, nhẵn và không lông. Qua quan điểm ánh sáng ban ngày, có vô số tuyến nhỏ trong suốt và nhiều đốm bần màu nâu đỏ. Gân hình mạng lá kim; cuống lá dài từ 1 đến 3 cm, phẳng và xoắn. Nó có một mùi thơm nhẹ, và hương vị tươi mát và hơi đắng. Sản xuất ở Tứ Xuyên, Vân Nam, Quảng Đông, Quảng Tây và những nơi khác.

6.Thành phần hóa học:

Lá chứa 0,92-2,89% dầu dễ bay hơi, và các thành phần chính của nó là 1,8-cineole, pinene, orangeene, cumaldehyde, rosinol và 1-acetyl-4-isopropylidene cyclopentene. Nó cũng chứa rutin, quercetin, quercetin, L (+) – homoserine, và bạch đàn.

Hoa cũng chứa dầu dễ bay hơi, thành phần của nó tương tự như trong lá. Vỏ cây có chứa tanin. Nhựa thu được từ cây này có chứa guaiacol.

7.Tác dụng dược lý :

Một chất được phân lập từ Bạch đàn bằng phương pháp sắc ký cột, có tác dụng ức chế vi khuẩn gram dương và có tác dụng giải độc đối với độc tố uốn ván và bạch hầu trong ống nghiệm. Sau khi tiêm dưới da 0,2 mg / kg chất này trên thỏ, không thấy phản ứng độc trong vòng hai tuần. Dịch chiết nước của lá bạch đàn có thể ức chế sự tiêu thụ oxy và hoạt tính succinat dehydrogenase của Staphylococcus aureus và trực khuẩn phó thương hàn. Tác dụng ức chế này không liên quan gì đến phản ứng Gram mà tỷ lệ thuận với nồng độ của dung dịch thuốc. Dầu khuynh diệp được đề xuất trong Eucalyptus globulus có nồng độ trên 6% có thể kháng lại vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis trong ống nghiệm, cũng có tác dụng nhất định khi sử dụng cho hơn 10 trường hợp bệnh nhân lao (hít hoặc nhỏ khí quản). Chiết xuất lá bạch đàn và dầu khuynh diệp có thể dùng làm thuốc xông chữa các bệnh đường hô hấp, đặc biệt là nhiễm trùng đường hô hấp trên Người bệnh phế quản mãn tính có tác dụng long đờm sau khi uống, có thể dùng đường uống hoặc hít trong bệnh hen suyễn. Dầu bạch đàn và chiết xuất từ ​​lá bạch đàn vẫn có thể được sử dụng cho một số bệnh ngoài da và làm chất làm dịu vết thương, vết loét và lỗ rò. Dầu khuynh diệp có tác dụng đuổi giun móc sau khi uống, axit tannic có tính chất làm se nhẹ, dầu bay hơi có tác dụng xua gió, dầu bay hơi được hấp thụ từ đường tiêu hóa và một phần được bài tiết ra ngoài theo đường hô hấp. Ngoài ra, dầu khuynh diệp vẫn có thể được sử dụng như một chất khử mùi và giảm đau cho bệnh nhân đau dây thần kinh, một số người cho rằng Eucalyptus globulus có tác dụng gây tê cục bộ.

8.Độc tính :

Đã có báo cáo về 29 trường hợp ngộ độc dầu khuynh diệp, trong đó 7 trường hợp tử vong. Liều gây chết người nhỏ nhất chỉ là 3,5 ml, nhưng một số bệnh nhân đã khỏi bệnh sau khi uống 30 ml. Các triệu chứng ngộ độc bao gồm cảm giác nóng rát ở bụng trên, buồn nôn, nôn, chóng mặt, mệt mỏi, da xanh xao hoặc bầm tím, chân tay lạnh, mạch nhanh, buồn ngủ, thậm chí mê sảng và co giật. Trong hơi thở của bệnh nhân có mùi dầu khuynh diệp nồng nặc, có thể kéo dài từ 1 đến 2 ngày, đôi khi còn có mùi hôi trong nước tiểu và phân. Một số bệnh nhân nhạy cảm cũng có thể gây viêm da với liều thông thường.

9.Tính vị :

đắng cay, mát

① “Quảng Tây Trung Dược tạp chí”: “Vị đắng, tính ấm.”

② “Tứ Xuyên Trung Dược tạp chí”: “Tính nhiệt, vị đắng, không độc.”

③ “Vân Nam Trung Hoa Thảo Dược”: “Vị đắng, tính mát.”

10.Chức năng chủ trị :

Cảm lạnh, cảm cúm, kiết lỵ, viêm ruột, đau khớp, viêm bàng quang, bỏng nước, ghẻ, viêm ngoài Da tấy đỏ, viêm da thần kinh, chàm, viêm Da mụn nhọt .

① “Guandai Practical Chinese Medicine”: “Hạ sốt, điều trị viêm ruột và bệnh bàng quang.”

②Li Chenghu’s Pharmacognosy: “Nước sắc để chữa viêm ngoài Da tấy đỏ và các bệnh truyền nhiễm khác.”

③ “Tạp chí y học cổ truyền Trung Quốc Quảng Tây”: “Phòng chống cảm lạnh và điều trị bệnh kiết lỵ.”

④ « Tứ Xuyên Trung Dược tạp chí”: “Điều trị đau khớp và hoạt động sau phẫu thuật.”

11.Liều lượng và cách dùng:

Dạng thuốc sắc, 3 đến 8 tiền. Dùng ngoài: sắc để rửa, dạng bột hoặc thuốc mỡ, thang thuốc sắc.

12.Phối phương :

① điều trị viêm ruột và tiêu chảy: lá bạch đàn, Mã sỉ hiện, Địa miên thảo, Lá trà. Nước làm thang thuốc sắc.

② Trị đau nhức xương khớp: Lá Bạch Đàn, Hương Phụ, Tùng tiết, Cốt toái bổ. Nước làm thang thuốc sắc.

③ Chữa viêm bàng quang, đái ra máu, đau đớn: Lá bạch đàn, Thạch vi, Hải kim sa. Nước làm thang thuốc sắc. (phương trên từ ① “Tứ Xuyên Trung Dược chí” )

④ Trị ghẻ: sắc lá bạch đàn, tắm rửa ngâm sạch. (“Vân Nam Trung dược thảo  “)

⑤ Trị viêm màng não, cúm, bệnh giun móc: Lá bạch đàn 3 tiền. Thuốc sắc uống trong , ngày uống 2 lần. (“Wenshan Chinese Herbal Medicine”)

⑥ Chữa viêm da thần kinh, nhọt độc sưng tấy, lở loét do phong: Lá Bạch Đàn lượng thích hợp, sắc lấy nước rửa ngoài. (“Wenshan Chinese Herbal Medicine”)

⑦Điều trị quai bị và viêm kết mạc: Lá bạch đàn 3-5 tiền. Thuốc sắc uống.

⑧ Trị chàm ngoài Da: Lá bạch đàn, đun sôi lấy nước bôi ngoài.

⑨ Trị bỏng và bỏng nước, chấn thương chảy máu: Lá bạch đàn, tán thành bột, đắp vào chỗ bị thương. (⑦ Theo đơn thuốc “Dược thảo Trung Quốc chọn lọc ở Vân Nam”)

13.Ứng dụng lâm sàng:

 ①Ngăn ngừa bệnh sởi

Dùng 60 kg lá bạch đàn, thêm 350 kg nước, sắc thành 150 kg. 3 tháng đến 1 tuổi mỗi lần uống 1 thìa; 2 đến 4 tuổi mỗi lần uống 2 thìa; từ 5 tuổi trở lên uống 3 đến 4 thìa mỗi lần; ngày uống 3 lần tổng cộng là 9 ngày. Tổng số 267 người được quan sát (trong đó có 160 trẻ có tiền sử phơi nhiễm), sau 2 tháng có 16 người bị mẩn ngứa, chiếm 10% số người có tiền sử phơi nhiễm và 6% số trẻ mắc bệnh. Cũng trong thời gian này, 30 người khác được quan sát với siro bột nhau thai, trong đó 22 người có tiền sử tiếp xúc và 19 người bị phát ban 3-9 ngày sau khi uống thuốc, chiếm 86% số người có tiền sử tiếp xúc và 63%. ở những người mẫn cảm; 16 người (11 trẻ em có tiền sử phơi nhiễm) được quan sát với nước sắc hợp chất của rễ cây hoa chuông và cam thảo. 10 người vẫn bị phát ban 9 ngày sau khi dùng thuốc, chiếm 91% tiền sử phơi nhiễm và 66% của dân số nhạy cảm. Vì vậy, lá bạch đàn dường như có tác dụng nhất định trong việc ngăn ngừa bệnh sởi.

②Điều trị bệnh giun móc

Lấy lá của cây bạch đàn sản xuất ở huyện Pu’er, Vân Nam, và chúng được che bóng để bán khô. Mỗi lần 1 thành hai, thái nhỏ cho nước vào ngập, đun sôi khoảng 3 giờ, lọc lấy nước cô đặc còn 50-60 ml. Uống một lần trước bữa ăn, không dùng thuốc nhuận tràng. Điều trị cho 206 bệnh nhân mắc bệnh giun móc (học sinh từ 7-20 tuổi), hết trứng giun móc bằng phương pháp ngâm nước muối nổi trước khi điều trị; 175 người được tái khám với phương pháp tương tự 15 ngày sau khi uống thuốc, kết quả là âm 105 người và tỷ lệ chuyển đổi tiêu cực là 60%. Đau đầu và khó chịu ở bụng xảy ra trong từng trường hợp sau khi uống thuốc, nhưng nó biến mất vào sáng hôm sau.

③Điều trị bệnh lỵ trực khuẩn

Dùng nước sắc Lá bạch đàn 15% cho 70 trường hợp lỵ trực trùng bằng thụt tháo, ngày 1 lần, mỗi lần 100 ml. Kết quả quan sát cho thấy tần suất đi tiêu trở lại bình thường trong trung bình 4,7 ngày, và các cơn đau bụng, mót rặn, lẫn mủ và máu biến mất trung bình từ 3 đến 4 ngày. Trong số 36 bệnh nhân, Shigella freundii được phân lập bằng phương pháp cấy phân, 10 trường hợp chuyển âm tính 1 ngày sau khi điều trị, 15 trường hợp từ 2 đến 5 ngày, 7 trường hợp từ 6 đến 10 ngày và 4 trường hợp từ 11 đến 17 ngày. Nước sắc lá diệp hạ châu 50% uống, ngày 3 lần, mỗi lần 40 ml, đợt điều trị 10 ngày; điều trị 10 ca lỵ trực khuẩn điển hình cấp tính, thời gian cấy phân trung bình đến âm tính là 3,3 ngày. Ngoài ra, tán bột rửa sạch phơi khô với lá diệp hạ châu, mỗi lần 1 gam, gia giảm, ngày uống 4 lần, trị hơn 200 ca tiêu chảy toàn thân, đều có hiệu quả. Trường hợp đau bụng dữ dội có thể dùng rễ mẫu đơn trắng, cam thảo, mộc hương để giảm đau.

④Điều trị bệnh lao

(1) Phương pháp uống: 50% nước sắc Lá bạch đàn mỗi lần uống 20-50ml, ngày 3 lần, đợt điều trị 3 tháng, nếu tình trạng tốt thì nghỉ ngơi nửa tháng rồi uống đợt khác. . Trẻ em và phụ nữ có thể dùng 20-50 ml siro lá (trong 1000 ml nước sắc thêm 150-200 ml siro đơn), ngày uống 3 lần, trong 3 tháng. Chẳng hạn như đờm có mùi hôi như mủ hoặc những người bị viêm miệng; súc miệng bằng nước sắc khuynh diệp 10% để làm sạch miệng và giảm mùi hôi của đờm. Điều trị 11 ca lao thâm nhiễm, 3 ca cải thiện rõ rệt, 6 ca cải thiện chung, 2 ca không chuyển biến; 14 ca lao xơ mạn tính, 1 ca cải thiện đáng kể, 6 ca cải thiện chung, 4 ca không chuyển biến. , 3 trường hợp xấu đi; mãn tính Có 9 trường hợp lao phổi xơ di truyền ở giai đoạn nặng, 1 trường hợp cải thiện đáng kể, 4 trường hợp cải thiện chung, 2 trường hợp không chuyển biến và 2 trường hợp xấu đi. (2) Phương pháp nhỏ giọt qua khí quản: dùng 1 đến 2% dầu khuynh diệp, mỗi lần khoảng 10 đến 20 ml. Trong thử nghiệm điều trị 10 trường hợp, các triệu chứng chính thuyên giảm hoặc biến mất nhanh chóng sau khi dùng thuốc, đờm trở nên âm tính, khoang nhỏ dần và có xu hướng đóng lại sau 1 đến 2 tháng. (3) Phương pháp hít khí dung: Dùng một ống khí dung  thông thường (không được làm bằng hóa chất), đặt một lượng nhỏ bông và nhỏ dầu Bạch đàn lên bông để hít (không đánh lửa). Mỗi lần dùng 0,5 đến 1 ml (dầu khuynh diệp nguyên chất) và hít 3 đến 4 lần mỗi ngày, mỗi lần khoảng 10 phút, không để chất lỏng tiếp xúc với khoang miệng trong quá trình xông để không gây kích ứng niêm mạc miệng. (Iv) Khí dung hít: mỗi lần 5 ml, ngày 1 lần.

⑤ Trị bỏng

(1) Dùng ngoài: Dùng 50% nước sắc lá bạch đàn (thêm 20% glycerin và 1-2% cồn benzyl) để bôi hoặc xịt lên bề mặt vết thương, trước tiên phải tẩy kỹ theo các thao tác vô trùng, sau đó bôi đều với một miếng bông vô trùng nhúng vào chất tiêm truyền, Hoặc dùng bình xịt để xịt lên tất cả các vết thương. Bôi cồn thimerosal 0,1% hoặc cồn 75% lên vùng da lành xung quanh vết thương. Nếu sử dụng liệu pháp phơi nhiễm vết thương (hoặc phơi nhiễm một phần), hãy bôi thuốc (hoặc xịt) lên vết thương tiếp xúc sau mỗi 6 đến 8 giờ cho đến khi tất cả các vết thương khô, đóng vảy, không bị nhiễm trùng dưới vảy và bắt đầu biểu mô hóa hoặc vảy được loại bỏ. của riêng họ. Đối với bệnh nhân bỏng ở trong và xung quanh tầng sinh môn, phương pháp phơi nhiễm được áp dụng, ngoại trừ dùng nước sắc lá bạch đàn bôi tại chỗ, nước sắc lá bạch đàn 10% dùng để rửa tầng sinh môn sau mỗi lần đi tiêu để giữ vệ sinh tại chỗ. (2) Đường uống: Đối với những người không bị sốc hoặc rối loạn chức năng tiêu hóa, có thể uống 10-20 ml nước sắc diệp hạ châu 50%, uống 3-4 lần một ngày. Đối với bệnh nhân bỏng nặng, nên cho các loại thuốc kháng khuẩn khác cùng lúc như nước sắc cành, lá uống. Đối với bệnh nhân người lớn bị bỏng độ 2 và diện tích dưới 20%, nếu vết thương đã hết vảy cứng ở giai đoạn đầu thì chỉ được cho uống nước sắc diệp hạ châu, thường phải uống từ 5-10 ngày cho đến hết. vết thương được biểu mô hóa hoàn toàn. Vết thương độ 3 phụ thuộc vào diễn biến bệnh toàn thân và cục bộ của bệnh nhân. Có tổng cộng 20 bệnh nhân bỏng đã được điều trị, với tỷ lệ bỏng từ 10% đến 82%; độ sâu bỏng thường là bỏng nông độ 2 hoặc sâu độ 2, và 6 trong số đó là bỏng độ 3. Sau đợt điều trị trên, 19 trường hợp đã khỏi bệnh và xuất viện, không có trường hợp nào bị sốc hoặc biến chứng nặng khác. Chỉ một trường hợp có diện tích bỏng độ 3 82% tử vong do nhiễm trùng huyết Pseudomonas aeruginosa. Người ta quan sát thấy rằng sau khi dùng nước sắc diệp hạ châu trên vết thương cấp 2, dịch tiết thường hết trong vòng 2 đến 3 ngày, vết thương mau khô và thời gian lành nhanh hơn so với thời gian lành tự nhiên trung bình trong điều kiện không bị nhiễm trùng. Nếu không bị nhiễm trùng nặng thì sau khi lành sẽ không để lại sẹo.

⑥Được sử dụng để khử trùng phẫu thuật và chống nhiễm trùng

Thuốc bôi tại chỗ: Thuốc bôi 25% lá khuynh diệp hoặc 10% nhũ tương dầu khuynh diệp, dùng để rửa vết thương có thể thay thế nước muối và dung dịch nitrofurazone; dùng để khâu lại và sát trùng quanh vết thương có thể thay thế cồn iốt và cồn. Được sử dụng để thay băng cho vết thương nhiễm trùng hỗn hợp trong 130 trường hợp, có thể làm giảm và biến mất dịch tiết và thúc đẩy quá trình lành vết thương; trong 13 trường hợp băng vết thương do nhiễm trùng Pseudomonas aeruginosa, dịch tiết mủ xanh giảm đáng kể sau lần thay băng đầu tiên và nó nhẹ. 3 đến 4 lần trong trường hợp nặng, 2 đến 8 lần liên tiếp trong trường hợp nặng, dịch tiết mủ xanh biến mất, nuôi cấy âm tính. Trong 173 ca cắt chỉ khâu vết mổ vô trùng, có 2 ca nhiễm trùng thứ phát, theo phân tích liên quan đến chính ca mổ. Dùng 20% ​​nước sắc lá bạch đàn hoặc 20% nước cất lá bạch đàn thay cồn 75% để sát trùng da khi tiêm, gần 200.000 người đã sử dụng, không phát hiện nhiễm trùng da. Hiện còn 15% nước sắc diệp hạ châu dùng ngoài chữa áp xe sâu (8 ca), nhiễm trùng vết mổ các loại (36 ca), viêm phúc mạc lan tỏa cấp tính (2 ca), viêm mô tế bào cấp (3 ca), chốc mép (1 ca). ), vết thương do chấn thương (3 trường hợp), đều đạt được kết quả nhất định.

⑦Điều trị viêm âm đạo do nấm

Đầu tiên rửa âm đạo bằng dung dịch lá bạch đàn 0,5%, sau đó nhét bông có tẩm dung dịch lá bạch đàn, kéo ra sau 12 giờ, ngày 1 lần, 6 ngày là một đợt điều trị. Nếu âm hộ bị chàm hoặc ngứa, hãy bôi thuốc mỡ khuynh diệp bên ngoài. 72 bệnh nhân được quan sát sau 1 đến 3 liệu trình, 69 trường hợp khỏi bệnh, 3 trường hợp không hiệu quả, 8 trường hợp tái phát.

⑧Điều trị viêm amidan cấp tính

Sau khi lá diệp hạ châu tươi phơi khô trong bóng râm, lấy 1,5 lạng, thêm 500 ml nước, đun với lửa ấm còn 250-300 ml (lượng 1 ngày), lọc lấy nước uống 4 lần. Đã điều trị 24 ca (trong đó có 9 ca viêm amidan hốc mủ cấp và 3 ca áp xe phúc mạc), sau khi uống thuốc, tình trạng viêm tại chỗ, các triệu chứng chính và số lượng bạch cầu trở về bình thường trong vòng 2-7 ngày.

14.Nhận xét:

Vỏ rễ của cây này (vỏ rễ Bạch đàn) cũng được sử dụng cho mục đích y học.

Trích từ :”Trung Y Từ Điển”