CHỮA HEN PHẾ QUẢN BẰNG THUỐC NAM
Biện chứng Đồng y:
Đờm hoả phạm Phế, ứ tắc Phế khiếu, Phế không túc’ giáng được.
Cách trị:
Thanh nhiệt hoá đờm, tuyên Phế lợi khí.
Đơn thuốc:
Gia vị tiền hồ thang.
Bài thuốc:
Tiền hồ 12g, Hạnh nhân 9g, Tang diệp 12g, Tri mẫu 12g, Mạch đông 9g, Hoàng cầm 9g, Kim ngân hoa 15g, Khoản đông hoa 9g, Tỳ bà diệp 12g, Cát cánh 9g, Cam thảo 6g. Sắc uống, mỗi ngày 1 thang (kiêng ăn các thứ tanh, cay)
Hiệu qủa lâm sàng:
Khang XX, nữ, 26 tuổi, cán bộ. Ngày 5/3/1970 đến khám. Bệnh nhân bị ho suyễn đã mây tháng, trong cổ họng có tiếng đờm rít, khó thở, đờm vàng, dính, đau túc cả vừng ngực, miệng khát, bực bội, mặt dỏ, môi đỏ, chất lưỡi đỏ, rêu vàng, mạch Hoạt Sác, có lực, bệnh thuộc về đờm hoả phạm Phế, làm ứ tắc Phế khiếu, Phê không còn chức năng túc giáng, khí đạo không lợi mà dẫn đến suyễn. Khám tây y chẩn đoán là hen phế quản.
Cần trị bằng phép thanh nhiệt, hoá đờm, tuyên Phế, lợi khí. Cho uống Gia vị tiền hồ thang. Bệnh nhân uống 4 thang, mạch chuyển Hoãn Hoạt, rêu lưỡi đã khá hơn nhiều, đờm chĩ còn hơi vàng, không dính, hết đau ngực, dễ thở, hết suyễn. Như vậy là đờm hoả đã tán, khí đạo đã lợi. Cho uống tiếp bài thuốc này, bỏ Khoản đông hoa, thêm Thiên hoa phân 12g. Uống tiếp 5 thang, bệnh khỏi hẳn.
Nhận xét:
Trường hợp này các triệu chứng đều thuộc về đờm hoả bị bế tắc mà quá vượng, ‘Nhiệt giả hàn chi’, trị liệu dùng các vị dắng, tính hàn và vị cay, ngọt của Tiền hồ thang để thanh nhiệt hoá đờm, đùng vị Cát cánh dể đưa lên phía trên, đến tạng Phế; Khoản đông hoa tả nhiệt, nhuận Phế, tiêu đờm, trừ phiền, làm cho ho không nghịch lên gây ra suyễn đầy; Tỳ bà diệp tả Phế giáng hoả, vì vậy, uống 4 thang, hoả tán, đờm tiêu, hết suyễn. Lại dùng bài thuốc này bỏ Khoản đông hoa, thêm Thiên hoa phấn, lấy tác dụng chua, ngọt, hơi đắng, hàn của nó dể sinh tân, nhuận Phế, phục hồi Phế âm đâ bị đờm hoả làm thương tổn. Vì vậy, chỉ đùng thêm 5 thang, bệnh cũ đã được trị khỏi hoàn toàn (Trịnh Kiều – tỉnh Hắc Long Giang).
