Người bị loét dạ dày lúc nào phải cảnh giác ung thư xuất hiện?
Loét dạ dày từ lành tính biến thành ác tính là cả quá trình chậm chạp. Nhưng khi xuất hiện các trường hợp dưới phải cảnh giác sinh ác tính:
- Thay đổi quy luật đau bụng: Đau bụng mất đi quy luật đau dạ dày cũ, khác nhau rõ ràng và bình thường.
- Đau bụng tăng hơn: Khi đau bụng, trước đây ăn vào hoặc uống thuốc sẽ giảm đi. Nhưng gần đây tuy ăn hay uống thuốc nhưng chẳng ích gì, thậm chí còn đau thêm.
- Thể trọng giảm cân: Trước đau dạ dày không ảnh hưởng nhiều đến ăn uống, thể lực, thể trọng.
- Nhưng bây giờ thấy chán ăn, uể oải và thể trọng sút cân rõ ràng.
- Đi phân hay nôn ra máu: Có hiện tượng đi phân và nôn ra máu liên tục.
- Thiếu máu không rõ nguyên nhân.
- Sau khi điều trị chính quy, mặt loét không thu nhỏ lại, ngược lại lớn ra.
- Kiểm tra nội soi loét dạ dày thấy có đường kính lớn hơn 2cm.
Triệu chứng lâm sàng của ung thư dạ dày
Triệu chứng ung thư dạ dày khác rất xa, thường không có gì đặc biệt. Triệu chứng ban đầu hầu như không thấy gì. Từ tế bào ung thư dạ dày hình thành đến triệu chứng lâm sàng xuất hiện, thường có thể kéo dài đến 20 tháng. Do đó một thời gian dài không xuất hiện bất cứ triệu chứng nào nên dễ bị xem thường. Đó cũng là một trong những nguyên nhân, khó chẩn đoán của ung thư dạ dày thời kỳ đầu. ở Mỹ tỷ lệ chẩn đoán được ung thư dạ dày thời kỳ đầu chỉ độ mười mấy phần trăm. ở Nhật do có sàng kiểm tra thân thể, hầu như một nửa ung thư dạ dày được chẩn đoán ở thời kỳ đầu.
Tuy đại đa số người bị ung thư dạ dày thời kỳ đầu không có triệu chứng, nhưng nếu khi thấy khó chịu, thì triệu chứng lâm sàng thường là tiêu hóa không tốt, bụng cảm thấy khó chịu, hoặc bụng trên chướng, khó chịu, kèm theo buồn nôn, ợ chua nhẹ, mồm ăn không ngon, dạ dày cảm thấy nóng, bụng chướng, nấc, chán ăn, mồm nhạt, uể oải toàn thân v.v… Trong đó đau bụng trên là triệu chứng chính. Có khoảng 82%-90% bệnh nhân thấy khó chịu như thế. Triệu chứng còn lại chiếm khoảng 50%-60%. Người tương đối nặng sẽ bị chảy máu ở đường tiêu hóa, đi phân đen, thời gian lâu sinh thiếu máu. Cũng có người thể trọng giảm cân.
Nếu người bị ung thư dạ dày vào thời kỳ phát triển, hay thời kỳ tương đối muộn, tuy có thể có triệu chứng mơ hồ, như bụng trên khó chịu, mồm miệng kém ăn, thể trọng giảm v.v… nhưng phần lớn đều có triệu chứng tương đối rõ ràng. Triệu chứng thường thấy là có khối u, và loét ra máu, lúc này sẽ có hiện tượng nôn ra máu, đi phân đen, người nặng có thể váng đầu, hôn mê, thậm chí còn bị sốc. Còn có người thấy đau liên tục hoặc do sinh tế bào ung thư, làm cho nhu động dạ dày mất động năng nhịp nhàng, gây ra bụng chướng, buồn nôn, nôn mửa, người tương đối nặng lòng dạ dày hẹp lại, ngưng trệ không lưu thông, có hiện tượng tắc, không ăn uống được. Nếu di căn đến các bộ phận khác, do khối u bên trong khác nhau mà có nhiều triệu chứng khác nhau. Ví dụ xâm nhập vào phục mạc limpha và thần kinh, thì sẽ gây đau ghê gớm và chân phù thũng. Khối u xâm nhập vào hốc bụng sẽ sinh ra bụng nước, khối u có lúc to lớn cục bộ, sờ ở ngoài thấy bụng có cục. Có lúc di căn đến hạch limpha gần xương bả vai trái. Số ít bệnh nhân nữ bị ung thư dạ dày, tế bào ung thư sinh ra ở buồng trứng, hình thành khối u rất to, có thể sờ thấy bụng có cục khác thường. Triệu chứng ung thư dạ dày có đủ kiểu, đủ loại, nếu chỉ đơn thuần dựa vào triệu chứng chẩn đoán nhanh thì rất khó.
Mặt khác vị trí gây ung thư có khả năng ảnh hưởng đến sự xuất hiện của triệu chứng. Như khối u mọc ngay môn tâm cửa vào của dạ dày. Thời kỳ đầu có thể có cảm giác ăn xong thấy tắc. Nghiêm trọng có thể thấy nuốt khó. Nếu mọc ở môn vị, cũng là cửa ra của dạ dày, thường có cảm giác no căng, thức ăn khó đi qua, thường bị trào ngược axit, hay thường xuyên nôn thức ăn trong dạ dày ra. Trong y học gọi là môn vị bị tắc.
Do đó người bệnh thấy có gì khó chịu, và lại kéo dài liên tục, thì nên đến khám bác sĩ kiểm tra thêm.
Thời kỳ đầu ung thư dạ dày có triệu chứng không?
Rất nhiều người bị bệnh ung thư dạ dày khi phát hiện bị bệnh thì đã vào thời kỳ giữa và cuối. Người mà sau khi triệu chứng xuất hiện 8 tháng, có thể chẩn đoán chính xác chưa đến một phần ba. Ung thư thời kỳ đầu đến thời kỳ phát triển thường phải từ 1 năm đến 2 năm. Dạ dày là bộ máy có buồng rỗng tương đối lớn, ung thư thời kỳ đầu thường không có triệu chứng gì đặc biệt, thậm chí chẳng có triệu chứng gì. Nếu thấy có tín hiệu dưới đây cần phải hết sức chú ý:
- Bụng trên đau là triệu chứng thường thấy của ung thư dạ dày. Lúc ban đầu đau âm ỉ, có tính cách quãng, thường chẩn đoán viêm hay loét dạ dày v.v… Nếu điều trị tương ứng cũng sẽ đỡ đi. Nhưng điều đáng chú ý là đau bụng do ung thư khác với bệnh loét, hay viêm dạ dày ở chỗ đau bụng không thể nào biết nguyên nhân dẫn đến (như gặp lanh, hay ăn thức ăn lạnh, cứng), vả lại đau không theo quy luật nào cả, điều trị xong không thể khỏi hoàn toàn.
- Bụng trên khó chịu, phần lớn có cảm giác no căng, hay thiêu đốt, có thể đỡ tạm thời, rồi lại xuất hiện. Triệu chứng này có cảm giác lẫn lộn, nên không được chú ý.
- Có triệu chứng tiêu hóa không tốt như ăn uống giảm, có hơi nóng. Có biểu hiện sau khi ăn thấy no căng, và chủ động hạn chế ăn uống.
- Phân đen, hay phân lẫn máu dương tính: Đường tiêu hóa nếu máu chảy độ trên 50ml, phân có thể thấy đen, máu chảy trên 5ml phân lẫn máu, tức có dương tính. Ung thư dạ dày bị kích thích của vị toan, thường phá thủng và chảy ít máu. Do đó có đến 50%-65% người bệnh ở thời kỳ đầu có biểu hiện phân lẫn máu dương tính. Nếu trường hợp bạn không ăn thức ăn lẫn máu, hay uống thuốc có chất bitsmut v.v… mà đi phân thấy đen, thì phải sớm đi khám bệnh.
- Uể oải, gầy còm và thiếu máu: Đó là triệu chứng ung thư dạ dày thường thấy, không có gì lạ. Người bệnh thường do ăn uống giảm, đồng thời mất máu ở đường tiêu hóa, mà có những biểu hiện mệt mỏi, uể oải.
- Nguyên có bệnh sử về viêm dạ dày co thắt, loét dạ dày và bệnh dạ dày mãn tính lâu dài. Gần đây triệu chứng rõ hơn, nặng hơn.
- Nhiều năm trước do bệnh dạ dày lành tính cắt bỏ phần lớn, gần đây có triệu chứng ở đường tiêu hóa.
- Người bệnh tuổi trên trung niên, trước đây không có bệnh sử về đau dạ dày, trong thời gian ngắn xuất hiện có triệu chứng ở bộ phận dạ dày.
- Những người bệnh nói trên đây cần phải hết sức chú ý, phải đi khám kịp thời ở bệnh viện để phát hiện chính xác bệnh.
