Đại cương
Bệnh nhiễm nấm âm đạo là bệnh thường gặp trong phụ khoa. Bệnh xảy ra ở phụ nữ sử dụng kháng sinh có phổ diệt khuẩn rộng và kéo dài hay do dùng dung dịch vệ sinh không hợp lý khiến tiêu diệt cả các vi khuẩn có lợi, phụ nữ có thai vào 3 tháng cuối của thai kỳ, độ pH ở âm đạo thấp và người bị bệnh tiểu đường… Ở những đối tượng nữ có hoạt động tình dục mạnh hoặc dùng thuốc phòng tránh thai cũng có thể bị mắc bệnh viêm âm hộ, âm đạo do nấm Candida. Bệnh nhân thường có biểu hiện ngứa ngáy âm hộ, cảm giác nóng bỏng, khí hư trắng đục như váng sữa, giao hợp bị đau đớn và khó khăn…
Nhiễm nấm âm đạo theo Y học cổ truyền được mô tả trong chứng âm dưỡng (âm hộ, âm đạo ngứa). Âm hộ thũng thống ( âm hộ, âm đạo sưng đau)…
Điều trị
- Thể thấp nhiệt
Triệu chứng: ngứa cửa mình, khí hư nhiều, có bọt màu vàng hoặc như mủ, bồn chồn, mất ngủ, miệng đắng, tức ngực, đau lưng, tiểu vàng, đại tiện táo, mạch hoạt sác.
Pháp: thanh nhiệt, trừ thấp.
Phương: Tỳ giải thẩm thấp thang gia thương truật
Tỳ giải 12 Sinh ý dĩ 20 Xích thược 12
Hoạt thạch 12 Trạch tả 12 Thông thảo 12
Thương truật 8 Hoàng bá 12 Đan bì 16
- Thể nhiệt uất kinh can
Triệu chứng: ngứa cửa mình, u uất, dễ cáu giận, bồn chồn, ngủ ít, đắng miệng, đại tiện táo, nước tiểu vàng, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch hoạt sác
Pháp: tả can, thanh nhiệt.
Phương: Tả can thang
Hoàng cầm 8 Cam thảo 4 Trạch tả 8 Long đởm 8
Mộc thông 8 Sa tiền tử 8 Chi tử sao 8
Sài hồ 8 Sinh địa 8 Đương quy 8
- Thuốc đặt tiêu viêm B
Thuốc đặt tiêu viêm B: hoàng bá, lá móng tay, lưu huỳnh
Các vị thuốc trên sấy khô, tán mịn. Mỗi ngày đặt 1 lần 10g vào âm đạo, đặt 5-7 ngày, có thể đặt liên tục hoặc cách ngày.
Dự phòng
Luôn giữ gìn vệ sinh hàng ngày, giặt riêng đồ lót bằng xà phòng, phơi khô ngoài nắng to trước khi mặc để tránh nhiễm nấm từ những đồ lót mặc lần trước.
Bệnh có thể gây viêm tiểu khung, dẫn đến nguy cơ chửa ngoài tử cung, vô sinh, ngoài ra có thể gây sẩy thai, đẻ non hoặc đẻ thiếu cân nên bệnh cần điều trị ngay từ ban đầu tránh hậu quả đáng tiếc, muốn khỏi bệnh triệt để phải điều trị cho cả vợ và chồng, tránh bệnh tái phát trở lại từ chồng là điều rất quan trọng.
