Ế PHONG 

翳風穴
TE 17 Yì fēng xué

Xuất xứ của huyệt Ế Phong:

<<Giáp ất»

Tên gọi của huyệt Ế Phong:

– “Ế” có nghĩa là cái quạt làm bằng lông gà, người ta tượng trưng giống hình của loa tai.
– “Phong” có nghĩa là gió. Ở đây hàm ý tiếng ồn được gây ra bởi gió. Huyệt nằm ở chỗ hõm sau tai, một nơi được che chở khỏi gió, chủ yếu trị được chứng ù tai, lùng bùng tai như gió thổi vào tai. Do đó mà có tên là Ê phong.
Theo “Kinh huyệt thích nghĩa hội giải” ghi rằng: “Huyệt ở chỗ hõm sau tai, lấy tai đè vào thì lan vào trong tai. Ế là che chở bổi ví như che gió của tai, đồng thời huyệt có khả năng khu phong tà nên được gọi là Ê phong”.

Huyệt thứ:

17 Thuộc Tam-tiêu kinh

Đặc biệt  của huyệt Ế Phong:

Giao hội của Thủ, Túc Thiếu dương kinh

Mô tả huyệt của huyệt Ế Phong

1. Vị trí xưa:

Chỗ hõm sau tai đè vào thấy có cảm giác trong tai (Đồng nhân, Phát huy, Đại thành).

2. Vị trí nay:

Chỗ hõm khi há mồm sau dái tai, ấn vào đó thấy đau. Huyệt ở giữa xương hàm dưới và xương chũm, sau mỏm nhọn cao nhất của dái tai, sát bờ trước cơ ức-đòn-chũm, sau góc xương hàm dưới

3. Giải phẫu, Thần kinh Dưới của huyệt Ế Phong:

là trước bô trước cơ ức-đòn-chũm, cơ trâm hầu, trâm mông,
trâm lưỡi và cơ 2 thân, trên các cơ bậc thang – Thần kinh vận động cơ là nhánh của dây thần kinh sọ não XI, nhánh của đám rói cô sâu, nhánh dây thần kinh sọ não số IX, số XII, nhánh của dây cổ 3, 4, 5. Da vùng huyệt chi phối bổi tiết đoạn thần kinh C2.

Hiệu năng của huyệt Ế Phong:

Điều khí cơ của Tam- tiêu, thông khiếu, thông nhĩ, minh mục, khu phong tiết nhiệt, sơ phong thông lạc.

Tác dụng trị bệnh của huyệt Ế Phong:

Tại chỗ Điếc, ù tai, lãng tai, đau mắt, đau răng, viêm tuyến dưới tai, liệt dây thần kinh mặt.

Lâm sàng của huyệt Ế Phong:

1. Kinh nghiệm tiền nhân:

Phối Thông lý trị mất tiếng đột ngột (Tư sinh). Phối Thính hội trị ù tai, khí bế (Bách chứng).

2. Kinh nghiệm hiện nay :

Phối Giáp xa, Hợp cốc trị viêm tuyến mang tai cấp tính. Phối Hạ quan trị đau khớp hàm dưới. Phối Khiên chánh, Địa thương, Nghênh hương trị liệt mặt. Phối Thính cung, Thính thông, Thính huyệt trị ù tai. Phối Hợp cốc, Đại nghênh trị đau nhức trong họng- thanh quản.

Phương pháp châm cứu:

Châm Xiên, Trong trường hợp câm điếc, sâu 1,5 – 2 thốn, tại chồ có cảm giác căng tức, có khi lan tói vùng họng, hoặc vùng họng có cảm giác căng nóng lên – Trong trường hợp trị liệt mặt và viêm tuyến mang tai, mũi kim hướng về phía mắt đói diện, sâu 0,5 – 1 thốn. Tại chỗ có cảm giác căng đau có khi lan như điện xuống vùng trước lưỡi.

Tham khảo của huyệt Ế Phong:

1. «Giáp ất» quyển thứ 7 ghi rằng: “Không nói được dùng Ê phong làm chủ”
2. «Giáp ất» quyển thứ 12 ghi rằng: “Miệng lệch không ngay thẳng, cấm khâu không mỏ được, dùng Ê phong làm chủ”.
3. «Bách chứng phú» ghi rằng: “Khí bế gây điếc, dùng Thính hội, Ê phong ” (Nhĩ lung khí bế, toàn bằng Thính hội, Ê phong)
4. «Đại thành» quyển thủ 7 ghi rằng: “Ê phong chủ trị điếc tai, ù tai, miệng méo, mắt xếch, sưng má lệch hàm, cấm khẩu, không nói được”.

5. «Đồng nhân» ghi rằng: “Ê phong trị điếc, miệng méo mắt xếch, cấm khẩu, câm không nói, đau quai hàm, châm vào 7 phân, có thể cứu 7 lửa”.
6. «ĐỒ dực» ghi rằng: “Ê phong chủ trị tai sưng đỏ đau, thận hư ù tai thì bổ Ê phong, huyệt này thường bô’ nhiều hơn tả”.
7. Căn cứ theo “Giáp ất” huyệt Ê phong là nơi hội của Thủ, Túc Thiếu-dương.
8. Huyệt Ê phong là nơi hội của Thủ Thiếu- dương, Thủ Thái-dương, là huyệt thưởng dùng đê’ trị bệnh ỗ vùng tai, viêm tuyến mang tai, viêm Amydal. Nguyên nhân gây ra của bệnh này la do Can đỏm hỏa vượng, Đàm hỏa nhiễu lên, phong nhiệt công lên hoặc âm hư hỏa vượng, dùng huyệt này cấm dùng ngải cứu đê tránh nóng làm tổn thương nhĩ khiếu, trợ thêm hỏa làm tổn thương 159 lạc mạch, tăng thêm bệnh. – “Thánh tế” ghi rằng: “Chỗ hõm sau tai không thê’ để cho tổn thương, khi tổn thương sẽ làm cho ngưồi bệnh miệng méo” có nghĩa sách nói đến lỏ nhọt, hoặc dùng kim lớn làm tổn thương tới cân mạch tại đó, nèn khi dùng kim nên dùng loại nhỏ đê không tôn thương tới gân mạch, không làm miệng méo – Huyệt này là nơi hội của Thủ Túc Thiếu-dương, châm vào huyệt này việc biện chứng rất quan trọng, bệnh tật gây ra do Can đỏm hỏa vượng thì dùng phép tả, điểm thích nặn ra máu, hiệu quả rất tốt – Huyệt này xuất hiện đau nóng hoặc đau giật, kết hợp đắng miệng, ù tai, miệng mắt méo là chứng khó trị cần phải dùng phép tả. Kết hợp với Nhĩ môn, Phong ưì mới mong thu lượm hiệu quả sớm.