ĐÔNG Y ĐIỀU TRỊ HỘI CHỨNG TIỀN ĐÌNH
Biện chứng Đông y:
Trung tiêu hư hàn, đờm ẩm tràn lên trên.
Cách trị:
Bổ hư ôn trung, kiện Tỳ, thấm thấp, khứ đờm.
Đơn thuốc:
Ngô linh thang.
Bài thuốc:
Ngô thù du 10-30g, Đảng sâm 15g, Khương hoạt 3g, Đại táo 15g, Phục linh 15g, Quế chi 15g, Bạch truật 9g, Chích cam thảo 6g. sắc uống mỗi ngày 1 thang.
Hiệu quả lâm sàng:
Quách XX, nữ, 46 tuổi, viên chức. Đột nhiên bị chóng mặt, lợm giọng, nôn mửa, tai ù, không sô’t nóng, trước kia đã có lần bị như vậy. Ngày 4/8/1975 vào bệnh viện khậm, thân nhiệt 36,5oC, huyết áp 130/80mmHg, nhãn cầu rung giật, chất lưỡi trắng nhạt, rêu lưỡi trắng nhuận, mạch Huyền Hoãn, ngoài ra không thấy gì khác thường. Chẩn đoán là chứng chóng mặt (hội chứng tiền đình), do trung tiêu hư hàn, đờm ẩm tràn lên trên gây nên. Dùng 500ml Glucoza 50% và 200mg Vitamin B6 nhỏ giọt tĩnh mạch, Atropine 0,5mg tiêm dưới da, Benadryd (Diphenhy- dramine, Benzhydramine) 25mg uống một ngày 3 lần. Điều trị không khỏi, về nhà bệnh không giảm mà càng bị nôn mửa, chóng mặt nặng, nửa đêm người nhà đưa đến Đông y điều trị. Cho dùng Ngô linh thang để bổ hư ôn trung, kiện Tỳ thấm thấp. Sau khi uống thuốc 1 giờ, các triệu chứng đã giảm hơn phân nửa, ngày hôm sau tự đi bộ đến khám được, uống thêm 1 thang các chứng trạng tiêu hết, khỏi bệnh.
Hứa XX, nữ, 50 tuổi, công nhân. Đột nhiên bị chóng mặt, kèm lợm giọng, buồn nôn, ù tai, bị như vậy đã 5 giờ. Bệnh viện đùng Glucoza, Vitamin B6, Atropin 0,5mg chích dưới da nhưng không khỏi. Ngày 7/8/1975 người nhà dìu đến xin điều trị bằng Đông y. Khám thấy thân nhiệt 36°7C, huyết áp 100/60mmhg, nhãn cầu rung giật, ngoài ra không có gì khác thường, chất lưỡi trắng nhạt, rêu lưỡi trắng hoạt, mạch Huyền Trì. Chẩn đoán là chứng chóng mặt (hội chứng rối loạn tiền đình), nguyên nhàn bệnh do trung tiêu bị hư hàn, đờin ẩm gây nên. Phép trị là bổ hư ôn trung, kiện Tỳ thấm thấp. Dùng phương trên, sau khi uống 1 thang, ngày sau đến khám cho biết sau khi uống 2 giờ, các triệu chứng giảm hơn một nửa. Tiếp tục uống thêm 2 thang nữa, các triệu chứng lâm sàng về cơ bản đã hết, khỏi bệnh.
Nhận xét:
Ngô linh thang là Ngô thủ du thang hợp với Linh quế truật cam thang trong sách ‘Thương hàn luận’. Bài trước có tác dụng ôn trụng tán hàn giáng nghịch cầm nôn mửa, bài sau có tác dụng kiện Tỳ thấm thấp, hoá đờm ẩm. Hai phương phôi hợp thành bài Ngô linh thang, có tác dụng trị trung tiêu hư hàn, đờm ẩm gày nên nhiều chứng trạng bệnh như hội chứng tiền đình, môn vị bị trở trệ (có liên hệ với cơ năng), nhọt lở, cao huyết áp, đau đầu do thần kinh cơ năng, giun chui ống mật, viêm tràng vị cấp tính, đều có hiệu quả nhất định. Ngô thù đu ở đây dùng lượng cao (Trần Kính Hợp – tỉnh Quầng Bông).
