HUYỆT KHÍ HẢI DU
氣海俞穴
B 24 Qì hǎi yú xué
Xuất xứ của huyệt khí Hải Du:
«Thánh huệ»
Tên gọi của huyệt khí Hải Du:
– “Khí hải”, tên của một huyệt ở bụng dưới thuộc Nhâm mạch.
– “Du” có nghĩa là huyệt, nơi khí ra vào.
Huyệt đối xứng với huyệt Khí hải ở bụng dưới thuộc Nhâm mạch, là nơi dương khí của cơ thê con người rót về, có quan hệ trực tiếp với nguyên khí con người, châm cứu vào đó để bể nguyên khí, cho nên có tên là Khí-hải du.
Tên Hán Việt khác của huyệt khí Hải Du:
Đơn-điền du.
Huyệt thứ :
24 Thuộc Bàng quang kinh.
Mô tả của huyệt khí Hải Du:
1. VỊ trí xưa :
Huyệt ở dưới xương sống thứ 15 đo ra hai bên bằng đồng-thân-thốn mỗi bên 1 thốn 5 phân (Thánh huệ). Hai bên đốt xương sống, dưới đốt xương sống lưng 15 đo ra 1,5 (Đại thành).
2. VỊ trí nay :
Dưới xương đốt sống thắt lưng thứ 3 đo ra 1,5 thốn. (Có sách ghi trên gai đốt sống thắt lưng 3 đo ra 1,5 thốn). Khi điểm huyệt nên nằm sấp.
3. Giải phẫu, Thần kinh Dưới của huyệt khí Hải Du :
là cân ngực- thắt lưng của cơ lưng to, cơ lưng dài, cơ ngang- gai, cơ gian mỏm ngang, cơ vuông thắt lưng cơ đái chậu – Thần kinh vận động là cơ nhánh của đám rói cánh tay, nhánh của dây sống thắt lưng 3, nhánh của đám rối thắt lưng. Da vùng huyệt chi phối bởi tiết đoạn thần kinh L2.
Hiệu năng của huyệt khí Hải Du :
Điều khí huyết, mạnh lưng gối, giúp trí nhớ.
Tác dụng trị bệnh của huyệt khí Hải Du:
1. Tại chỗ :
2. Toàn thân :
Xuất huyết tử cung chức năng, kinh nguyệt không đều, liệt chi dưới, hay quên.
Lâm sàng của huyệt khí Hải Du:
Kinh nghiệm hiện nay :
Phối Thập-thất-chùy hạ trị xuất huyết tử cung chức năng. Phối Tam-âm giao, huyệt dưới mỏm gai đốt sống thắt lưng 5 trị xuất huyết tử cung chức năng. Phối Thận du, Khí hải trị băng lậu.
Phương pháp châm cứu:
1. Châm Thẳng, hơi nghiêng mũi kim vào cột sống, sâu 1,5- 2 thốn, ở vùng lưng có cảm giác căng tức hoặc tê như điện giật xuống mông hoặc chi dưới.
2. Cứu 3 – 7 lửa.
3. Ớn cứu 5- 20 phút.
Tham khảo của huyệt khí Hải Du:
1. «Thánh huệ» quyển thứ 99 ghi rằng: “Điều lý được đau thắt lưng, đau trĩ”.
2. Quan hệ tới vị trí huyệt này “Kim giám” ghi rằng: “Chính giữa cột sống đo ra mỗi bên 2 thốn”.
