HUYỆT QUANG MINH
光明穴
G 37 Guāngmíng xué (Koang Mỉng)
Xuất xứ của huyệt Quang Minh:
«Linh khu – Kinh mạch».
Tên gọi của huyệt Quang Minh:
– “Quang” có nghĩa là sáng, rực rỏ.
– “Minh” có nghĩa là sáng, mắt sáng.
Huyệt nói Lạc của Túc Thiểu-dương Đởm mà kinh này đi lên để nối với một nhánh phát sinh do huyệt đó nói với kinh Túc Quyết-âm Can. Can khai khiếu ở mắt. Nó có dấu hiệu chủ yếu ở sự rối loạn mắt, đồng thòi có tác dụng tăng cường sự lưu thông ở các phần phụ và làm cho sáng mắt. Do đó mà có tên Quang minh.
Theo “Khống huyệt mệnh danh đích thiển giải” ghi rằng: “Huyệt Tình minh, Quang minh chủ trị về bệnh mắt, làm cho bệnh mắt sáng trở lại nên được gọi là Quang minh”.
Huyệt thứ:
37 Thuộc Đởm kinh.
Đặc biệt của huyệt Quang Minh:
Lạc huyệt của Túc Thiếu-dương nói với Túc Quyết-âm Can kinh.
Mô tả của huyệt Quang Minh:
1. VỊ tá xưa:
Trên mắt cá chân ngoài đo lên 5 thốn (Giáp ất, Đồng nhân, Phát huy, Đại thành).
2. Vị trí nay:
Trên mắt cá ngoài đo lên 5 thốn. Huyệt ỏ sát bờ trước xương mác trong khe của cơ duỗi chung các ngón chân và cơ mác bên ngắn. Dưới là bò trước xương mác – Thần kinh vận động cơ là nhánh của dây thần kinh chày trước và nhánh của dây thần kinh cơ-da cẳng chân. Da vùng huyệt chi phối bởi tiết đoạn thần kinh L5.
Hiệu năng của huyệt Quang Minh:
Điều can minh mục, khư phong lợi thấp.
Tác dụng trị bệnh của huyệt Quang Minh:
Tại chỗ , Theo kinh :
Teo thần kinh thị giác, quáng gà, thị lực giảm, đau nhức nửa đầu, đau mặt ngoài cẳng chân, các bệnh ở mắt.
Lâm sàng của huyệt Quang Minh:
1. Kinh nghiệm tiền nhân:
Phối Địa Ngũ-hội trị đau hoặc ngứa mắt (Tiêu u). Phối Hợp cốc, Tình minh trị mờ mắt (Tịch hoẳng). Đau ngứa trong mắt, tả huyệt Quang minh và Địa Ngũ-hội (Tiêu u).
2. Kinh nghiệm hiện nay:
Phối Túc Lâm-khấp trị sưng đau hai bên buồng vú. Phối Tình minh, Phong trì chữa viêm thần kinh thị giác, kèm theo Thừa khấp, Đầu Quang-minh trị đục nhân mắt thời kỳ đầu. Phối Tình minh, Lâm khấp trị đau mắt. Phối Dương lão trị hoa mắt.
Phương pháp châm cứu:
1. Châm Thẳng, sâu 1-1,5 thốn, có cảm giác căng lan tói khớp gối và bên ngoài mu bàn chân.
2. Cứu 3 – 5 lửa.
3. Ôn cứu 5 – 20 phút.
Tham khảo của huyệt Quang Minh:
1. «Tô Vấn – Cốt không luận thiên» ghi rằng: “Đau nhức cẳng chân, không đứng lâu được, trị ở Thiếu Dương-Đởm ở tại trên mắt cá chân 5 thốn”.
2. «Giáp ất» quyển thứ 10 ghi rằng: “Hư thì liệt yếu chân, không ngồi dậy được, thực thì quyết, nóng cẳng chân đau đầu gối, thân thể mất cảm giác, tay chân teo một bên, dùng Quang minh làm chủ”.
3. «Thiên kim» quyển thứ 30 ghi rằng: “Quang minh chủ về chân bụng mát, sốt lạnh mồ hỏi không ra”.
4. «Tịch hoàng phú» ghi rằng: “Tình minh trị bệnh mắt chưa có hiệu quả nên thêm Hợp cốc, Quang minh” (Tình minh trị nhãn vị hiệu thời. Hợp cốc, Quang minh bất khả khuyết).
5. «Tiêu u phú» ghi rằng: “Ngứa mắt đau mắt, tả huyệt Quang minh và Địa Ngũ hội“. (Nhãn dạng nhãn thống tả Quang minh dữ Địa hội).
6. «Đại thành» quyển thứ 7 ghi rằng: “Đau nhức xương ống quyển cẳng chân, đứng làu không được, bệnh sốt mồ hôi không ra được, nồi cuồng đột ngột, tả huyệt Quang minh như huyệt Dương phụ, hư thì chân liệt mềm không đi được, ngồi không đứng dậy được nên bổ Quang minh”.
7. Căn cứ theo “Linh khu – Kinh mạch” ghi huyệt này là Lạc huyệt của Túc Thiếu-dương kinh.
8. «Sở nghiên cứu y học thực nghiệm thuộc viên khoa học Trung Quốc»: Tiêm Adrenalin để làm tăng tần số tim của thỏ, sau đó châm vào huyệt Nội quan, Túc Tam-lý thì tim đập chậm lại, tác dụng của Adrenalin bị ức chế rõ rệt. Nhưng nếu châm vào huyệt Quang minh, hoặc ở một vị trí gần đuôi không thuộc kinh huyệt nào cả thì nhịp tim không biến đổi rõ rệt.
9. Theo kinh nghiệm của một số tác giả Pháp. Châm vào huyệt Quang minh có ảnh hưởng tới thủy trước tuyến yên.
10. Quang minh có thể làm được sáng mắt ? “Linh khu – Kinh mạch” ghi rằng: “Biệt của Túc Thiếu-dương, tên gọi là Quang minh, cách mắt cá chân 5 thốn, biệt tẩu tới Quyết-âm”. Quang minh là Lạc huyệt của kinh Thiếu-dương Đỏm, có thể trị bệnh chứng của hai kinh biểu lý. Đường kinh Đởm bắt đầu từ khóe mắt ngoài, cùng biểu lý với Can, Can khai khiếu ở mắt. Vì vậy, huyệt này lấy dưỡng Can minh mục làm sỏ trường. Như Dương Thượng Thiện đã đưa ra: “Quang minh tức là mắt, Thiếu dương Quyết âm chủ về mắt, nên được gọi tên là Thiếu-dương lạc”.
