Kinh nghiêm quý chữa đau Dạ Dày bằng Thuốc Nam

Bệnh chứng:

Từ năm 1924 tôi bị sốt rét kinh niên, thường bị đi kiết đen năm 1932, bị chứng ăn uống kém liều buổi chiều hay đau bụng, ợ chua, ợ hăng, thỉnh thoảng đau vùng dạ dày, nước tiểu sáng trong chiều vàng, thường mất ngủ. Tôi nhờ nhiều thầy thuốc Đông y chữa nhưng không khỏi. Tôi nghiên cứu để chữa, tôi thấy bệnh ở tỳ vị là chủ yếu, thường dùng những bài thuốc Hương sa lục quân thang, Nhân sâm dưỡng vinh thang, Bố trung ích khí thang, thời bệnh có đỡ nhưng không khỏi hẳn, hễ ăn phải thức ăn khó tiêu, thức ăn chiên xào. hoặc làm việc căng thắng thời bệnh trở lại ngay.
Đi khám Tây y thời nói là bệnh đau dạ dày cho uống các thuốc không khỏi, bệnh kéo dài. cơ thể suy nhược, xanh xao, gầy yếu. Năm 1941 gặp ông Nguyền Thế Thâm, người Anh Sơn là một thày thuốc giòi, mời ông tới nhà xem mạch, điêu trị. Sau khi nghe trình bày bệnh trạng và xem mạch, ông chấn đoán là tỳ vị hư hàn. Cho uống Lý trung Phụ tử thang gia Long cốt, Mẫu lệ.

Phòng đảng sâm 12g

Phụ tử chế 4g
Bạch truật 6g

Long cốt 8g
Can khương 4g

Mẫu lệ 15g

Chích thảo 4g
Nhằm mục đích điêu bổ tỳ vị, bố thận hỏa để sinh vị thổ, làm cho trung khí đầy đủ hồi phục lại cơ năng vận hóa.
Uống 3 thang bệnh đỡ, tôi uống hết 10 thang bệnh khỏi. Để củng có mỗi tháng tôi uổng 3-4 thang, trong một thời gian. Sau khi thôi uống thuốc, tôi liêp tục gìn giữ ăn uống, không dùng các chất kích thích mạnh như rượu, chè tàu. thuốc lá, ớt cay, tránh làm việc nặng, làm trí óc căng thẳng, nhất là phòng sư phải tiết đô. Từ đó tới nay tôi ăn uổng bình thường, không đau bụng, đây bụng. Qua quá trình 9-10 năm tự nghiên cứu chữa bệnh dạ dày cho mình, với kinh nghiệm chữa bệnh dạ dày cho người khác trong vài chục năm nay tôi rút ra một số kinh nghiệm thực tế đã áp dụng như sau:

1. Một số bệnh nhân đau dạ dày dã lâu năm. dã từng điêu tri Tây y không khỏi. Khám tháy người xanh xao. đau vùng dạ dày. dưới hạ sườn phai, có ra phân như cứt cò. nán váo dưới sườn dẻ chịu, án vào vùng rốn có động mạch đập mạnh, mạch trâm huyền vô lực, nhận xét là can thận hư hàn thận khí động, cho uống bài Sài hò Quế chi Càn khương thang nhằm mục đích điều hòa, ôn can vị. liễm nạp thận khí đẽ thăng giáng được bình thường những người có bệnh chứng như trên nông vào có hiệu quá tốt.
Sài hồ quế chi can khương thang
Sài hồ 6g
Chích thảo 12g
Qua lâu căn 4g
Quế chi 10g
Can khương 5g

Hoàng cầm sao rượu 3g
Mẫu lệ 8g

2. Những bệnh nhân đau vùng dạ dày, ăn uống tiêu hóa kém, ỉa khi táo khi lỏng, bụng thường đầy, hay ợ, người xanh, da lợt, sức khỏe kém sút. Nhận xét là tỳ vị hư yếu, tiêu hóa kém, khí trong trường vị bị trệ, cho uống Hương sa lục quân thang gia, Hậu phác, Ô dược, làm khỏe tỳ vị, tiêu hóa tốt.
Đẳng sâm 12g

Bán hạ chê’ 12g
Ố dược 8g

Bạch truật 12g
Sa nhân 5g

Hậu phác 5g
Bạch linh 10g

Tran bì 4g
Hương phụ 8g

Gừng tươi 3 lát
Mộc hương 2g

Chích thảo 4g
(mài vào thuốc uống)

2. Những bện nhân đau vùng dạ dày, xoa lên dưới mỏ ác, đắng miệng có khi nôn mửa ợ hơi, nắn vào sườn dề chịu, ăn vào tức anh ách, iả khi táo như thường, bụng thường sôi, hoặc nóng trong dạ dày.

Nhận xét:

Những trường hợp nay do gan mật làm anh hưởng đến dạ dày, can hỏa bị uất gây nóng làm cho dạ dày viêm, sinh đau chữa cần điêu đat can khí, làm cho sư thăng giáng của khí trong dạ dày được bình thường sẽ không gây viêm loét, cho uổng bài Tiếu Sài hồ thang gia Hương phụ, Hậu phác, Ô dược, Thanh bì, Chí xác, Thổ phục linh, Mai mực, Nghệ vàng nếu xét cần liềm nạp thận khí gia thêm Mẫu lệ.

Sài hồ 12g

Ô dược 8g
Hoàng cầm 10g

Nghệ già 1 rang 12g
Hậu phác 8g

Gừng tươi 3g
Đẳng sâm 10g

Thanh bì 8g
Chích thảo 5g

Bán hạ chế 5g
Chỉ xác 4g

Mai mực 8g
Hương phụ 10g

Thỏ phục linh 10g
Bài Tiểu Sài hồ thang sơ được khí của đởm, đạt được uất khí của gan, thăng được thanh khí, giáng được trọc khí trong dạ dày, nên khỏi được các triệu chứng đã nói trên, vì lẽ đó tôi vận dụng dể chữa bệnh đau dạ dày. Nhiêu năm nay tôi đã dùng chữa cho rất nhiêu người đau dạ dày có những triệu chứng như trên, thu được kết quả tốt.
Qua nhiều năm điêu trị bệnh dạ dày, tôi rút ra một số nguyên nhân gây bệnh như sau:

1. Bản thân dạ dày do ăn uống không điêu độ, hoặc ăn nhiêu thức ăn cay nóng, làm tổn thương, cơ năng tiêu hóa giảm sút, phổi sinh bệnh.
2. Do can vị không hài hòa, làm cho sự thăng thanh giáng trọc bị đảo lộn, Phổi bị uất trệ hóa nóng, gây nên bệnh.
3. Tỳ vị và thận bị hư hàn, trung khí không dù tiêu hóa được, thức ăn bị đình trệ, lên men gây nóng, làm thành bệnh.
4. Tinh thần căng thẳng, thần chí uất ức, làm cho hỏa uất, khí trệ, huyết ứ mà sinh bệnh.
5. Ăn uống rượu chè no say, đam mê dâm dục, làm tiêu hóa đình trệ, sinh phòng tích rồi từ đó sinh đau dạ dày.
Nguyên nhân có nhiều, điêu trị nhưng mà vận dụng cổ phương, hoặc lập ra tân phương cho phù hợp, nhằm mục đích làm khỏe tỳ vị, điều hòa cơ năng thăng giáng của khí, giải quyết uât trệ, tỳ vị mạnh thời tiêu hóa tốt, thức ăn không đình trệ, đế hóa hành thấp nhiệt mà gây nên viêm loét, khí không uất, huyết không trệ thời viêm loét sẽ khỏi.
Theo kinh nghiệm của tôi, chữa bệnh dạ dày, thuốc thang là cần thiết, mà tiết chế, điều độ, di dưỡng tinh thần, là vấn đề quan trọng bậc nhất, nên trong điều trị thầy thuốc phải hướng dẫn cho bệnh nhân: giữ gìn ăn uống, tránh ăn các thứ sống lạnh, cay nóng như ớt cay, rượu, thuốc lá, tinh thần phái thoải mái, tránh suy nghĩ triền miên gây trí óc căng thẳng, sau khi mới  tránh lao động nặng, hoặc suy nghĩ căng thẳng, có như vậy mới mong điêu trị được tốt. Sau khi khỏi bệnh rồi, còn phải duy trì những sự kiêng cử, tiết độ về mọi mặt trong một thời gian dài, mới mong khỏi bệnh hẳn.

Lương y Việt Hà