HUYỆT PHỤ PHÂN
附分穴
B 41 Fù fēn xué (Fou Fenn)
Xuất xử của huyệt Phụ Phân:
«Giáp ất».
Tên gọi của huyệt Phụ Phân:
– “Phụ” có nghĩa là ở bên, được gắn thêm vào.
– “Phân” có nghĩa là một nhánh, chia ra.
Huyệt này là huyệt đầu tiên trên đường thứ hai của lưng, ở bên và song song với đường thứ nhất của kinh Bàng-quang. Do đó mà có tên gọi là Phụ phân (nhánh được gắn thêm vào).
Theo «Kinh huyệt thích nghĩa hội giải» ghi rằng: “Huyệt này ở mặt trong đốt thứ hai bám cổ ngang ra 3 thốn, ở chỗ đường thứ hai phía trên đo ngang ra 3 phân thuộc Bàng-quang mạch cho nên có tên là Phụ phân”.
Huyệt thứ:
41 Thuộc Bàng-quang kinh.
Đặc biệt của huyệt Phụ Phân:
Hội của Thủ túc Thái-dương kinh.
Mô tả của huyệt Phụ Phân:
1. VỊ trí xưa :
Hai bên xương sống, dưới đốt sống lưng thứ 2 đo ra mỗi bên 3 thốn (Giáp ất, Đồng nhân, Phát huy, Đại thành) .
2. VỊ trí nay:
Khi điểm huyệt nên ngồi khom lưng. Huyệt là nơi gặp nhau của đường thẳng đứng ngoài Đốc mạch 3 thốn và đường ngang qua dưới xương sóng lưng thứ 2.
3. Giải phẫu, Thần kinh Dưới của huyệt Phụ Phân:
là cơ thang, cơ nâng vai, cơ trám, cơ răng bé sau-trên, cơ chậu sườn ngực, cơ gian sườn 2. Dưới nữa là phôi – Thần kinh vận động cơ là nhánh của dây thần kinh sọ não số XI, nhánh của đám rói cổ sâu, nhánh của dây thần kinh chẩm lớn, nhánh của đám rối cánh tay, các nhánh của dây thần gian sườn 2. Da vùng huyệt chi phối bỏi tiết đoạn thần kinh T2.
Tác dụng trị bệnh của huyệt Phụ Phân:
Tại chỗ, theo kinh :
Đau nhức vai cổ lưng, tê cứng cánh tay.
Lâm sàng của huyệt Phụ Phân:
Kinh nghiệm hiện nay :
Phối Đại chùy, Kiên ngung, Thiên tỉnh trị đau nhức vai lưng.
Phương pháp châm cứu:
1. Châm Xiên, sâu 0,5 – 0,8 thốn.
2. Cứu 3 – 7 lửa.
3. Ôn cứu 10 -20 phút.
Tham khảo của huyệt Phụ Phân:
1. «Đại thành» quyển thứ 6 ghi rằng: “Khuỷu tay mất cảm giác, vai lưng co rút, phong lạnh bám vào tấu lý, đau cổ, gáy khó quay“.
2. «Ngoại đài» ghi rằng huyệt này là nơi hội của Thủ Túc Thái-dương.
3. Quan hệ vị trí của huyệt này, “Đồ dực”, “Kim giám” đều ghi rằng: “Từ chính giữa cột sống đo ra mồi bèn 3 thốn rưỡi”.
