HUYỆT SUẤT CỐC
率谷穴
G 8 Lǜ gǔ xué(Cheu Kou, Choaé Kou).
Xuất xứ của huyệt Suất Cốc:
«Giáp ất».
Tên gọi của huyệt Suất Cốc:
– “Suất” có nghĩa là noi theo, đi theo
cái gì đó.
– “Cốc” có nghĩa là thung lũng, ở đây nói tới chỗ hõm.
Khi định vị trí huyệt này, người điểm huyệt nên tìm đỉnh tai trước, rồi sau đó, trượt tay thẳng lên chỗ hõm ở bên trong đường tóc 1,5 thốn. Do đó mà có tên là Suất cốc.
“Khổng huyệt mệnh danh đích thiển thuyết” ghi rằng: “Suất cốc, Suất có nghĩa là thống lãnh, huyệt ở trên tai, chỗ hõm 1,5 thốn trong tóc, chỗ hõm vào ví như cóc”.
Tên Hán Việt khác của huyệt Suất Cốc:
Nhĩ tiêm, Suất côt.
Huyệt thứ :
8 Thuộc Đởm kinh.
Đặc biệt của huyệt Suất Cốc:
Hội của Túc Thiếu-dương và Túc Thái- dương.
Mô tả của huyệt Suất Cốc:
1. VỊ trí xưa:
Từ tai thẳng lên, chân tóc lấn vào 1,5 thốn (Giáp ất, Đồng nhân, Đại thành).
2. VỊ trí nay:
Khi điểm huyệt, áp vành tai vào đầu để lấy huyệt Giác tôn, xong đo lên 1,5 thốn để lấy huyệt.
3. Giải phẫu, Thần kinh Dưới của huyệt Suất Cốc:
là cơ tai trên, cơ thái dương, dưới nữa là xương thái dương – Thần kinh vận động cơ là nhánh của dây thần kinh mặt, dây sọ não số 5. Da vùng huyệt chi phối bởi tiết đoạn thần kinh v3.
Tác dụng trị bệnh của huyệt Suất Cốc:
Tại chỗ, theo kinh:
Thiên đầu thống, bệnh thuộc mắt, chóng mặt, hoa mắt.
Lâm sàng của huyệt Suất Cốc:
1. Kinh nghiệm tiền nhân :
Phối Cách du trị hàn đàm ngăn cách ở vị (Tư sinh).
2. Kinh nghiệm hiện nay :
Phối Ty-trúc không trị thiên đầu thống. Phối Phong trì, Thái dương trị đau nửa đầu. Phối Khúc trì, Nhân trung trị trẻ con động kinh. Phối Túc Tam-lý, Thần khuyết trị trẻ con động kinh cấp mãn.
Phương pháp châm cứu:
1. Châm Ngang, sâu 0,5 -1 thốn.
2. Cứu 1 – 3 lửa.
3. Ôn cứu 5-10 phút, khi cứu không được gây bỏng.
Tham khảo của huyệt Suất Cốc:
1. «Giáp ất» quyển thủ 7 ghi rằng: “Say rượu phong nhiệt, đau xoàng hai góc trán, không ăn uống được, đầy tức nôn mửa, dùng huyệt Suất cốc lam chủ”.
2. «Ngọc long ca» ghi rằng: “Đau chính giữa hoặc một bên đầu khó trị, châm Ty-trúc không lòn dưới da tới huyệt Suất cốc, một lần châm mà được hai huyệt” (Thiên chính đầu phong thông nan, Ty trúc kim châm diệc khá thi, duyên bì hướng hậu thấu Suất cốc, nhất châm lương huyệt thê gian hy).
3. <<Đại thành» quyển thứ 7 ghi rằng: “Suất cốc chủ trị đàm khí đau ngực, hai góc đầu đau cứng, đầu nặng, đau sau khi say rượu, sưng da, vị hàn, ăn uống đầy tức, nôn ọe không dứt”.
4. Suất cốt, theo “Ngân hải tinh vi” ghi nó có tên Nhĩ tiêm, “Đại toàn” ghi là Suất cốc.
5. Căn cứ theo “Giáp ất” ghi rằng Suất cốc là nơi hội của Túc Thiếu-dương, Thái dương.