HUYỆT LÃI CẤU 

蠡溝穴
Liv 5 Lí gōu xué.

Xuất xứ của huyệt Lãi Câu:

«Linh khu – Kinh mạch»

Tên gọi của huyệt Lãi Câu:

– “Lãi” có nghĩa là con mọt gỗ, đồ đạc dùng lâu sứt mẻ cũng gọi là lãi.
– “Cấu” có nghĩa nói đến chỗ hõm hẹp, nhỏ. Khi bàn chân được gập cong lên, có thể xuất hiện một chỗ hõm nhỏ hẹp ở vùng huyệt. Huyệt có dấu hiệu biểu hiện các triệu chứng bạch đới, xuất huyết tử cung, ngứa âm hộ. Một bệnh nhân có những triệu chứng trên, đặc biệt ở triệu chứng cuối cùng, có thể có cảm giác ngứa ngáy dữ dội, như có cái gì đó di chuyển trong vùng bị ảnh hưởng. Do đó mà có tên là Lãi câu.
Theo “Thập tứ kinh du huyệt mệnh danh đích hàm nghĩa cập kỳ lãm sàng giá trị” ghi rằng: “Bắp chuối chân y như quả bầu nên gọi là Lãi câu”. Tên đọc khác Lãi câu.

Tên Hán Việt khác của huyệt Lãi Câu:

Lãi cấu, Giao nghi.

Huyệt thứ :

5 Thuộc Can kinh.

Đặc biệt của huyệt Lãi Câu:

Lạc huyệt của Túc Quyết-âm, Biệt tẩu Thái-dương.

Mô tả của huyệt Lãi Câu:

1. VỊ trí xưa :

Trên mắt cá trong chân 5 thốn. (Giáp ất, Đồng nhân, Phát huy, Đại thành).

2. Vị trí nay :

Xác định mặt trong xương chày, từ mắt cá trong đo lên 5 thốn. Huyệt ở 1/3 sau của mặt trong xương chày.

3. Giải phẫu, Thần kinh Dưới của huyệt Lãi Câu :

là mặt trước trong của xương chày. Da vùng huyệt chi phối bởi tiết đoạn thần kinh L4.

Hiệu năng của huyệt Lãi Câu :

Sơ can, lợi khí,thông lạc

Tác dụng trị bệnh của huyệt Lãi Câu:

1. Tại chỗ :

Đau cẳng chân trong.

2. Toàn thân :

Kinh nguyệt không đều, viêm màng trong tử cung, bí đái, viêm dịch hoàn, đau thoát vị, tính dục mạnh.

Lâm sàng của huyệt Lãi Câu:

Kinh nghiệm hiện nay :

Phối Khúc tuyền, Thái xung trị viêm dịch hoàn.

Phương pháp châm cứu:

1. Châm Thẳng, vào bờ sau xương chày, sâu 0,5 – 1 thốn. Có cảm giác căng tức tại chỗ – Chàm xiên trong điều trị ở thân mình thì hướng mũi kim lên bờ sau xương chày 1,5-2 thốn, sau khi đắc khí vê mạnh có cảm giác càng tức có thể lan tới đầu gối, có khi lan tớii vùng sinh dục.
2. Cứu 1- 3 lửa.
3. Ôn cứu 3 – 5 phút.

Tham khảo của huyệt Lãi Câu:

1. «Giáp ất» quyển thứ 9 ghi rằng: “Đau thắt lưng giật ở cơ quan sinh dục. Thực thì căng dài ra, sốt lạnh, co, đau thắt sinh dục, đái dầm, sĩa dái. Hư thi ngứa dữ dội, khí nghịch, sưng dịch hoàn, thoát vị, tiểu tiện không thông như bí tiểu, sợ sệt hồi hộp, khí bất túc, trong bụng áy náy lo, đau lưng dưới, trong họng có nhiệt như dạng thịt thừa, lưng rút không thể cúi ngửa, dùng huyệt Lãi cấu làm chủ”.
2. «Giáp ất» quyển thứ 12 ghi rằng: “Thoát vị đàn bà, sưng bụng dưới, xích bạch dâm, khi nhiều khi ít, dùng Lãi cấu làm chủ”.
3. «Thiên kim» quyển thứ 30 ghi rằng: “Phụ nữ thoát vị, xích bạch dâm hay xuống, khi nhiều khi ít, đau bụng dữ dội, châm Lãi cấu vào 3 phân, cứu 3 lửa. Phụ nữ lậu hạ xích bạch đới, kinh nguyệt không đều, cứu Giao nghi 30 lửa, huyệt này nằm ở trên mắt cá chân trong 5 thốn.
4. Căn cứ theo “Thiên kim” huyệt Lãi cấu còn được gọi là huyệt Giao nghi.
5. Căn củ theo “Linh khu – Kinh mạch” ghi rằng huyệt này là “Lạc huyệt” của Túc Quyết-âm kinh.
6. Theo kinh nghiệm của Soulié de Morant, tả huyệt Lãi cấu trong trường hợp bệnh nhân là người lãnh đạm uể oải, có những mối lo lắng, sợ hãi, cứ e ngại mình có làm một việc gì trái lẽ có thể bị trách mắng, hay thở ra luôn.

7. Tại sao huyệt Lãi cấu có thể trị được bệnh ở cơ quan sinh dục ? – “Linh khu – Kinh mạch” ghi rằng: “Biệt của Túc Quyết-âm tên gọi là Lãi câu, nằm ở trên mắt cá trong 5 thốn, chi biệt của nó đi qua hỉnh cốt lên trên đền hòn dái rồi kết lại ở dương vật”. Lãi cấu là Lạc huyệt của Túc Quyết- âm Can kinh, Túc Quyết-âm lạc mạch từ đó mà phân xuất, đi lên liên hệ đến cơ quan sinh dục. Ngoài ra, chính kinh Túc Quyết âm “nhập vào lông mu, vòng quanh bộ sinh dục, lên đến bụng dưới”, kinh cân của nó “kết ở cơ quan sinh dục Có thể thấy rằng, châm vào huyệt Lãi cấu, khí của nó có thể đạt thẳng lên đến cơ quan sinh dục, khí đến nơi bị bệnh thì bệnh có thể lành.