Các bệnh nhân cao tuổi tiêu thụ một số lượng thuốc quá lớn, hậu quả là họ phải chịu đựng một số lượng quá nhiều các phản ứng trái nghịch của thuốc. Sự kê đơn thuốc quá mức, không thích hợp đã được định ra cụ thể như dùng quá nhiều thuốc, sử dụng thuốc trong thời gian quá dài, hoặc sử dụng thuốc ở liều quá cao. Sự chú ý kỹ càng đối với việc kê đơn hợp lý có thể tránh được nhiều vấn đề.
Các yếu tố nguy cơ
Một vài yếu tố nguy cơ đã được xác định. Người cao tuổi bị các bệnh nội khoa mạn tính thường khám ở một vài bác sĩ. Các phàn nàn mơ hồ có thể khiến các bác sĩ kê đơn, hoặc bản thân người bệnh hay gia đình của họ có thể ép các bác sĩ kê đơn. Dù là người bệnh nhập viện hay chăm sóc tại gia đình thì vẫn dẫn đến là có rất nhiều thuốc được kê. Thuốc cũng thường được dùng kèm với chế độ sinh hoạt để điều trị các tác dụng phụ của thuốc khác. Các biến đổi sinh lý của tuổi tác, bao gồm cả giảm lượng nước của cơ thể và tăng tỷ lệ chất béo, có thể làm thay đổi thể tích phân bố của một số thuốc và các đặc tính dược động học khác và làm cho người cao tuổi dễ bị các tác dụng phụ của thuốc hơn.
Các nhóm thuốc gây ra những vấn đề cho người cao tuổi
Các thuốc an thần, các benzodiazepin có thời gian tác dụng dài và các thuốc chống trầm cảm ba vòng là các thuốc đi kèm với gãy xương chậu do ngã. Các thuốc hạ áp, nhất là các thuốc lợi niệu cũng có thể gây ngã. Các benzodiazepin, nhất là những loại có thời gian bán huỷ dài, làm cho người bệnh bị suy giảm nhận thức. Các thuốc tim mạch và các thuốc chống viêm không steroid có tỷ lệ cao các tác dụng phụ. Các tương tác giữa thuốc với thuốc là các nguyên nhân ít khi gặp của các tác dụng phụ, song lại là nguyên nhân tiềm tàng đối với các gia tăng rõ ràng của các vấn đề này bởi vì tăng số lượng các thuốc được sử dụng.
Các nguyên tắc kê đơn
Những thay đổi đơn giản trong chế độ dùng thuốc của người bệnh có thể đem lại các cải thiện thực sự tình trạng của người bệnh. Các nguyên tắc sau đây được biến đổi từ các nguyên tắc mà lần đầu tiên được Vestal tuân thủ sẽ hữu ích khi kê đơn cho người cao tuổi.
- Đánh giá nhu cầu điều trị bằng thuốc. Liệu pháp dùng thuốc không phải lúc nàocũng cần hay hữu ích.
- Chẩn đoán trước khi kê đơn. Khả năng có các phản ứng phụ sẽ giảm đi khi chỉ định thuốc đặc hiệu dựa vào một chẩn đoán cụ thể, xác định
- Khai thác kỹ càng tiền sử các thuốc đã dùng là cần thiết. Người bệnh không phải lúc nào cũng nhớ ngay được các thuốc đã dùng do các bác sĩ khác kê đơn.
- Phải biết tính chất dược lý của các thuốc mà mình sẽ kê, nhất là đối với ảnh hưởng của các biến đổi theo tuổi tác. Các phản ứng của người bệnh sẽ có thể tiên đoán được nhiều hơn khi người kê đơn sử dụng một vài thuốc ở mỗi nhóm thuốc.
- Bắt đầu bằng các liều nhỏ và tăng dần để có các đáp ứng mong muốn. Thiết lập các mục đích hợp lý, ngừng tăng liều khi các mục đích đã đạt được hoặc khi bắt đầu phát triển các tác dụng phụ.
- Giữ chế độ dùng thuốc đơn giản để khích lệ sự tuân thủ. Liều dùng một hoặc hai lần một ngày là lý tưởng. Phải hướng dẫn kỹ càng cách dùng thuốc cho cả người bệnh và gia đình hoặc bè bạn, nếu có thể.
- Xem xét đều đặn tất cả các thuốc đang dùng và ngừng những thuốc mà không có tác dụng hoặc không có chỉ định dùng thuốc đi nữa. Bảo người bệnh bỏ tất cả các thuốc trong tủ thuốc của họ vào trong một túi giấy và đem chúng đến bệnh viện hay phòng khám để xem xét lại cứ 2 lần trong một năm.
- Phải ghi nhớ rằng chính các thuốc có thể gây bệnh. Một triệu chứng mới có thểkhông phải là do bệnh mạn tính hoặc bệnh nội khoa mới mắc. Việc trước tiên là phải loại trừ triệu chứng đó do thuốc gây ra.
