HUYỆT THỨ LIÊU
次髎穴
B 32 Cì liáo xué (Tchre Tsiao).
Xuất xứ của huyệt Thứ Liêu:
«Giáp ất»
Tên gọi của huyệt Thứ Liêu:
– “Thứ” có nghĩa là thứ hai.
– “Liêu” có nghĩa là kẻ nứt, lỗ trống không ở xương.
Xương cùng của cơ thể con người gọi là Liêu cốt. Huyệt này nằm đ lỗ trống không của Túc Thái-dương mạch. Huyệt ở trong lỗ thứ hai của xương cùng nên được gọi là Thứ liêu (Lỗ thứ hai).
Huyệt thứ:
32 Thuộc Bàng-quang kinh.
Mô tả của huyệt Thứ Liêu:
1. Vị trí xưa:
Lỗ hổng thứ 2, chỗ hỏm giáp xương sống (Giáp ât, Dồng nhân, Phát huy, Đại thành).
2. VỊ trí nay:
Lỗ xương cùng thứ 2. Khi điểm huyệt nên nằm sấp.
3. Giải phẫu, thần kinh Dưới của huyệt Thứ Liêu:
là cân cơ lưng to, khối cơ chung của các cơ rãnh cột sống. Lỗ cùng 2 – Thần kinh vận động cơ là nhánh của dám rối cánh tay, nhánh của dây sống cùng 2. Da vùng huyệt chi phối bỏi tiết đoạn thần kinh s 1.
Tác dụng trị bệnh của huyệt Thứ Liêu:
1. Tại chỗ:
2. Theo kinh:
Đau dây thần kinh hông, chân tê yếu.
3. Toàn thân:
Viêm màng trong tử cung, viêm dịch hoàn, viêm noãn sào, táo bón, bí đái.
Lâm sàng của huyệt Thứ Liêu:
1. Kinh nghiệm tiền nhân:
Phối Bào hoang, Thừa cân trị đau vai, đau thắt lưng, sợ lạnh (Tư sinh).
2. Kinh nghiệm hiện nay:
Phối Quan nguyên, Tam-âm giao trị khí hư bạch đới. Phối Thận du, Đại-trường du, Yêu Dương-quan, úy trung trị đau thắt lưng-đùi.
Tham khảo của huyệt Thứ Liêu:
1. «Giáp ất» quyền thứ 9 ghi rằng: “Đau ngặt ở thắt lưng không cúi ngửng được, từ thắt lưng đến chân mất cảm giác, đau vào cột sống, thắt lưng – lưng lạnh, chọn huyệt Thứ liêu làm chủ”.
2. «Giáp ất» quyển thứ 12 ghi rằng: “Phụ nữ xích bạch đới, tích trướng dưới tim dùng Thứ liêu làm chủ”.
3. «Thiên kim» ghi rằng: “Thứ liêu, Tuyệt cốt, Thừa cân, chủ trị đau thắt lưng sợ lạnh”.
4. <<Đại thành>> quyển thứ 6 ghi rằng: “Thứ liêu chủ trị tiểu tiện rắt đỏ sẻn, đau thắt lưng không quay được thắt xuống hòn dái không chịu nổi, dưới thắt lưng xuống chân mất cảm giác, lưng gối lạnh, tiểu tiện đỏ, dưới tim căng cứng, sán khí sa xuống, chân mát đau, sôi ruột ỉa chảy, thiên phong, phụ nữ xích bạch đới“.
5. <<Châm cứu chân tủy – Trạch điền kiện»: Phần lớn đều có thê’ cứu huyệt này trị bệnh phụ khoa, bệnh sinh dục của đàn ông, viêm khớp, thấp khớp.
Thứ liêu là huyệt thuộc Bàng-quang kinh có quan hệ với các chứng ngưng trệ ở vùng sau đầu. Khi vùng Thiên trụ ở sau đầu bị ngưng trệ thì châm huyệt Thứ liêu có thể hoạt động lại được; ngược lại, cứu huyệt Thứ liêu có thể ảnh hưỏng tới hậu đầu.